Blogi naukowe

Jesteś tutaj

Najnowsze wpisy

Ponikać, zanikać, znikać

20.07.2015 Aktualizacja: 20.07.2015 • Autor: Katarzyna Wyrwas w blogu: Na słówko

Ostatnio miałam za zadanie wyjaśnić dziennikarce „Gazety Krakowskiej. Małopolska Zachodnia”, która postanowiła napisać artykuł o ul. Ponikowskiej w Olkuszu, pochodzenie słowa ponik.

Rzeczownik ponik jest znany w polszczyźnie od XV wieku, odnotowuje go XVII-wieczny słownik Grzegorza Knapskiego obok czasownika ponikać, który był jego podstawą (G. Knapski „Thesaurus Polonolatinograecus seu Promptuarium linguae Latinae et Graecae”. T. 1-2. Kraków 1643–1644).

Destrukcyjny aspekt animy w "Balladzie w kolorze fioletowym" Wacława Bojarskiego

15.07.2015 Aktualizacja: 15.07.2015 • Autor: Julian Strzałkowski w blogu: Archetypowe oblicza literatury

Wacław Bojarski Ballada w kolorze filoteowym

Fioletowa noc po brzegi wzbierze

ciepłem złotym, brzękliwym i dusznym,

bo to księżyc, w który zresztą nie wierzę,

w parnym niebie nagle się rozpuści.

Parsknie wtedy wiatr w gąszcz leśną,

aż rozchylą się fioletowe paprocie.

Tam cię znajdę: taką małą, taką śmieszną,

owiniętą w leśny szum i w złocień.

Wtedy ku nam pojdejdą łaskawie

wszystkie barwy i blaski wszystkie,

a ja? Ja cię na mej dłoni postawię,

panno leśna, tajemna i miła,

żebyś pod dźwięki barw, żebyś pod blasków takt

zatańczyła.

Noc się nam cicho ku ustom nachyli,

oczy nam się rozchylą ku nocy -

Zamilkną barwy, a ty takt nagle zmylisz

i zapomnisz, komu tańczysz i po co.

Wakacje

13.06.2015 Aktualizacja: 13.06.2015 • Autor: Katarzyna Wyrwas w blogu: Na słówko

Wakacje to rzeczownik przez niektóre języki europejskie przyjęty jako nazwa okresu – zwłaszcza latem – wolnego od pracy i obowiązków, dłuższego czasu odpoczynku poza domem, urlopu, a także w węższym sensie ‘okresu wolnego od zajęć szkolnych’ (por. francuskie vacances, hiszpańskie vacationes, ang. vacations). Słowo to pochodzi od łacińskiego rzeczownika vacātiō w znaczeniu ‘wolność od czegoś; zwolnienie (od obowiązków)’, a ten od czasownika vacō, vacāre ‘być pustym, opróżnionym, wolnym, zwolnionym od czegoś; nic nie robić, mieć wolny czas’ (zob. M. Plezia „Słownik łacińsko-polski”). W języku angielskim zapożyczone z łaciny za pośrednictwem francuskiego vacation w znaczeniu ‘odpoczynek i wolność od wszelkich działań’ znane jest od XIV wieku.

Zamieszkać w Riosze?

12.06.2015Autor: Katarzyna Wyrwas w blogu: Na słówko

W polszczyźnie mamy wiele hiszpańskich słów, które trafiły do nas różnymi drogami, często za pośrednictwem francuskim, angielskim czy niemieckim. Wielu z tych zapożyczeń używamy w postaci oryginalnej, jak kanibal, embargo, mundial, oregano, tornado, niektóre wymawiamy w sposób zbliżony do oryginalnego, jak tortilla [tortija, tortilja], junta [hunta], cargo [kargo], macho [maczo]. Wiele hispanizmów uległo spolszczeniu w pisowni i wymowie: soja (soya), gitara (guitarra), kakao (cacao), kanion (cañon), awizo (aviso). Słowniki odnotowują niektóre słowa w dwóch wersjach, co świadczy o ich stopniowej polonizacji, np. korrida i corrida, rancho i rancho, ponczo i poncho. Nie przyjęliśmy jak dotąd spolszczonej wersji nazwy wina rioja [wym. rioha] oraz regionu Rioja. Nad nimi dziś się zatrzymam.

O perfumach

30.05.2015 Aktualizacja: 30.05.2015 • Autor: Katarzyna Wyrwas w blogu: Na słówko

Zapytano naszą Poradnię Językową (www.poradniajezykowa.pl), czy poprawna jest reklama: Sklep z dobrymi perfumami. Kup perfum dla siebie lub na prezent. Wszystko byłoby dobrze, gdyby nie !(ten) perfum… Rzeczownik, o którym mowa, w polszczyźnie występuje wyłącznie w liczbie mnogiej, odmieniając się następująco: MB. perfumy, D. perfum, C. perfumom, N. perfumami, Ms. perfumach.

Strony

Blogujesz?

Jesteś studentem, doktorantem lub pracownikiem Uniwersytetu Śląskiego?
Podziel się swoją pasją i zainteresowaniami! Prowadź blog naukowy.

Przygotowaliśmy dla Ciebie atrakcyjne szablony. Oprócz artykułów możesz dodawać zdjęcia, rysunki, filmy, linki.

Rejestracja konta do prowadzenia blogu jest możliwa tylko dla użytkowników adresu uniwersyteckiego: *****@us.edu.pl

Zanim założysz konto, zapoznaj się z regulaminem

Najpopularniejsze wpisy

06.02.2015

Skąd wzięło się słowo frajer?

Katarzyna Wyrwas w blogu: Na słówko

09.03.2015

Jak wyznaczyć datę Wielkanocy

Zakład Astrofizyki i Kosmologii w blogu: Astronomiczne ciekawostki

05.04.2016

Ty jesteś jak zdrowie...

Joanna Sapa w blogu: Filologos

06.02.2015

W Polsce — Czuhowie, w Gwatemali — Chujowie

Katarzyna Wyrwas w blogu: Na słówko

06.02.2015

Co to jest sedes?

Katarzyna Wyrwas w blogu: Na słówko

02.05.2015

O (nie)świadomej twórczości na podstawie "Ty która jesteś poezją…" Stanisława Balińskiego.

Julian Strzałkowski w blogu: Archetypowe oblicza literatury

Blogerzy

Katarzyna Wyrwas

Wpisy: 12

Przejdź na bloga

Zakład Astrofizyki i Kosmologii

Blog prowadzony przez pracowników i doktorantów Zakładu Astrofizyki i Kosmologii Uniwersytetu Śląskiego.

Wpisy: 5

Przejdź na bloga

Obrazek użytkownika Archetypowe oblicza literatury

Julian Strzałkowski

Nazywam się Julian Strzałkowski i studiuje filologię polską na Uniwersytecie Śląskim. Interesuję się psychologią analityczną, która jest bazą moich...

Wpisy: 3

Przejdź na bloga