Jesteś tutaj

Ilustracja pokazująca tłum ludzi stojących tyłem do oglądającego z podniesionymi rękoma i trzymającymi czerwone tablice | fot. dashtik - Freepik.com
30.10.2025

Co naprawdę oznacza słowo 'demokracja'?

Małgorzata Kłoskowicz: Panie Profesorze, Pana praca naukowa jest mocno związana z międzynarodowym projektem World Values Survey, monumentalnym badaniem z dziedziny nauk społecznych koncentrującym się na pojęciu wartości. Czy mógłby Pan opowiedzieć nam więcej o...

Zielonkawa kometa z długim ogonem na te czarnego nieba | Image Credit: Ciel Austral
22.10.2025

Kosmiczny gość z obłoku Oorta

Orbita

Orbitę komety określono jako bardzo wydłużoną, peryhelium (najbliższy punkt orbity względem Słońca) osiągnęła 12 września 2025 roku, była wówczas w odległości ok. 0,504 AU. Jest to kometa długookresowa. Co ciekawe, wiele popularnych...

Próbka czerwonych i kremowych skał występujących w miejscu zanikającego pokładu węgla kamiennego w KWK Marcel | fot. Justyna Ciesielczuk
21.10.2025

Paleopożary w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym

Miał być węgiel, a go nie ma

Zespół naukowców z Instytutu Nauk o Ziemi UŚ w składzie: dr hab. Justyna Ciesielczuk, prof. UŚ, prof. dr hab. Monika Fabiańska oraz dr Dominik Jura realizował w latach 2017–2021 projekt finansowany przez Narodowe...

Brudna rzeka płynąca betonowym korytem | fot. Małgorzata Dymowska
20.10.2025

Rawa – niewidoczna rzeka

Ukryte dziedzictwo

Wielu nazywa ją ściekiem. Mimo swojej degradacji Rawa z naukowego punktu widzenia wciąż jest rzeką. To ciek, który płynie w przewadze śladem dawnego koryta powstałego w wyniku działania sił erozyjnych. W nomenklaturze fachowej...

Wizualizacja chińskiej stacji kosmicznej Tiangong | fot. Shujianyang, CC BY-SA 4.0 via Wikimedia Commons
22.08.2025

Chińska stacja orbitalna Tiangong, czyli szybki marsz ku kosmosowi

Po Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) i nieistniejącym już radzieckim Mirze, Tiangong to trzecia wielomodułowa stacja kosmiczna, na której regularnie przebywają załogi astronautów. Jej budowa rozpoczęła się w 2021 roku, kiedy na orbitę wyniesiono pierwszy moduł...

Wnętrze jaskini wydrążonej dla eksperymentu Hyper-Kamiokande (po lewej) oraz schemat eksperymentu (po prawej) | fot. Kamioka Observatory, ICRR (Institute for Cosmic Ray Research), The University of Tokyo
08.08.2025

Hyper-Kamiokande – detektor, który zajrzy w początki Wszechświata

Po przełomowym odkryciu oscylacji neutrin w eksperymencie Super-Kamiokande w 1998 roku, właściwości neutrin były określane jedna po drugiej i konieczne stało się zaktualizowanie Modelu Standardowego. W 2011 roku eksperyment T2K, w którym wykorzystano wiązkę neutrin z...

Kamera termowizyjna skierowana w stronę kobiety, na wyświetlaczy widać obraz termograficzny | fot. Freepik
07.08.2025

Termowizja najlepsza we wczesnej diagnostyce chorób

Weronika Cygan-Adamczyk: Według danych NFZ w Polsce rak piersi to najczęściej diagnozowany nowotwór złośliwy u kobiet – co roku dotyka około 20 tysięcy pacjentek. Od lat zachęca się kobiety do regularnych badań, bo im wcześniej wykryje się chorobę, tym łatwiej ją...

Ilustracja w stylu ryciny ze starej księgi. Przedstawia brodatego mężczyznę w stroju typowym dla średniowiecza, na głowie ma kaptur, w dłoni trzyma sztylet i mierzy nim do innego brodatego mężczyzny leżącego na ziemi i krwawiącego | fot. AI
31.07.2025

Echa zbrodni

Dr hab. Beata Stuchlik-Surowiak, prof. UŚ, jest literaturoznawczynią, a jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół literatury i kultury staropolskiej (ze szczególnym uwzględnieniem kronikarstwa, pamiętnikarstwa i epistolografii), dawnej obyczajowości, zagadnień...

Nadrzeczne łęgi wierzbowe | fot. Aldona K. Uziębło
28.07.2025

Łęgi: ginący system odpornościowy naszych rzek

Dr hab. Aldona K. Uziębło, adiunkt w Instytucie Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska UŚ, od kilkunastu lat bada rozmieszczenie, stan zachowania, dynamikę, zagrożenia i możliwości ochrony tych lasów. O łęgach wie wszystko, choć przyznaje z uśmiechem:...

Ilustracja przedstawiająca żydowskiego mężczyzn w tradycyjnym stroju dmiącego w róg shofar na tle gór | fot. rudall30 - Freepik.com
24.07.2025

Od baraniego rogu do szampana

Na początku był szofar

Słowo jubileusz pochodzi od hebrajskiego yōbēl (יוֹבֵל), które oznaczało… róg barani, a dokładniej róg używany jako instrument – szofar. To właśnie w takie rogi kapłani dęli podczas głoszenia...

Strony