Nauka czytania
Czytanie – obok słuchania – jest drugą czynnością, która ma ogromny udział w procesie uczenia się. Jak się jednak okazuje, nasz mózg wcale nie jest „stworzony” do czytania. Dlatego też podejmowane są liczne badania, mające na celu zbadanie mechanizmów, które decydują o tym, że niektórzy z nas potrafią czytać bardzo szybko i sprawnie, a inni – nie. Nauka czytania wymaga licznych ćwiczeń., a uzyskane w ich wyniku rezultaty dowodzą tylko, jak elastyczny jest nasz mózg, który potrafi nauczyć się czynności dla siebie obcych. Nie wystarczy bowiem czytać dla samego czytania, trzeba jeszcze to, co się czyta, zrozumieć i zapamiętać, by móc nabytą wiedzę w odpowiednim czasie wykorzystać. Bez względu na to, czy czytamy w języku rodzimym czy obcym, proponuję zestaw zasad , jakimi warto się posłużyć, by uczenie się przez czytanie było skuteczne i efektywne. Oto wspomniane zasady:
1. Daj sobie czas na właściwe przygotowanie się do czytania, bądź zrelaksowany. Nie czytaj, gdy jesteś zmęczony, senny lub poirytowany
2. Pamiętaj, że prawidłowe czytanie polega na kilku czynnościach jednocześnie: uchwyceniu sensu tekstu, krytycznej ocenie i porównaniu nabywanych informacji z własną wiedzą. W tym sensie czytanie stanowi ważny proces myślenia i zapamiętywania. Ustal najpierw, jakie konkretne tematy porusza książka. Przejrzyj w tym celu spis treści, wstęp i zakończenie. Wyszukaj najbardziej interesujące Cię fragmenty. Czytając, na bieżąco rób mapę myśli
3. Kontroluj swoje rozumienie i zapamiętywanie w trakcie czytania przez tzw. pytania refleksyjne i odpowiedzi na nie (np.„czy tu chodzi o to, że...?” – po czym sam używaj własnych słów, skojarzeń, określeń, wyjaśniając, o co w tekście chodzi). Sięgnij też po wizualizacje, które Twój mózg uwielbia, tzn. pytaj siebie, co widzisz, czujesz, czego dotykasz, jaka akcja uruchamia się w Twojej wyobraźni. Kiedy oswoisz się z takim sposobem czytania (zajmuje to zwykle kilkanaście dni), proces zamiany słów na wyobraźnię stanie się auto¬matyczny i symultaniczny
4. Czytaj zawsze z ołówkiem w ręku, by notować na marginesie swoje przemyślenia, spostrzeżenia, wyobrażenia
5. Staraj się czytać szybciej. Rozumienie tekstu wtedy wzrasta, bo gdy czytasz szybciej, udoskonalasz swoją pamięć
6. Czytaj wnikliwie i racjonalnie, starając się zrozumieć ogólny sens i strukturę tekstu. „Wnikliwie” znaczy „wyciągaj” z tekstu maksimum informacji, zastanawiając się, w jakim celu został napisany, dlaczego został napisany, co się kryje między wierszami, do czego autor chce nas skłonić itp.). Racjonalne czytanie polega na tym, że wyszukujemy w tekście myśli przewodnie, a potem szczegóły. W skrócie, czytaj tak, jakbyś dedukował.
7. Dobrym sposobem na zrozumienie trudnego tekstu jest głośne czytanie, bo wtedy nasz mózg korzysta z innych połączeń niż podczas cichego czytania. Dodatkowo informacje przyswajają się z wykorzystaniem dwóch kanałów zmysłowych: wzrokowego i słuchowego
8. Na koniec, staraj się zawsze usuwać bariery (np. błędne rozumienie terminologii użytej w tekście; niezdolność dzielenia dłuższych słów na sylaby, nawet bałagan w miejscu czytania), które utrudniałyby rozumienie i zapamiętywanie tekstu.
Myślę, że warto stopniowo wprowadzać powyższe zasady do ćwiczeń z rozumienia tekstu pisanego w języku obcym i po jakimś czasie (co najmniej trzech miesięcy) porównać ich skuteczność.
