Odkryto nową planetę karłowatą w Układzie Słonecznym
Naukowcy odkryli nowy obiekt okrążający Słońce po orbicie znajdującej się za Plutonem. Karłowata planeta nazywa się 2014 UZ224, ma średnicę 530 kilometrów, a jej odległość od macierzystej gwiazdy wynosi 13,7 mld km.
Dla porównania, największy księżyc Plutona, Charon ma 1200 km średnicy i jego maksymalna odległość od Słońca wynosi 7,3 mld km. Rok na planecie 2014 UZ224 (czyli czas potrzebny do obiegnięcia Słońca) wynosi około 1100 ziemskich lat. Jeden rok na Plutonie natomiast to około 248 lat ziemskich.
Istnienie nowego obiektu zostało potwierdzone przez Minor Planet Center, organizację działającą pod auspicjami Międzynarodowej Unii Astronomicznej, odpowiedzialną za zbieranie danych obserwacyjnych małych ciał Układu Słonecznego (planetoid i komet).
David Gerdes, profesor astronomii na University of Michigan, powiedział, że nowa planeta karłowata została odkryta za pomocą instrumentu o nazwie Dark Energy Camera (DECam). Wszechświat nie tylko się rozszerza, ale jest to także przyspieszająca ekspansja, a odpowiedzialną za tę ekspansję naukowcy uznali ciemną energię. Instrument DECam został zbudowany w celu obserwowania ruchu galaktyk i supernowych (eksplodujących gwiazd) w miarę oddalania się od Ziemi. Celem prowadzonych badań jest dostarczenie wskazówek, które pomogą odsłonić tajemnicę, czym w rzeczywistości jest ciemna energia i skąd pochodzi.
Projekt o nazwie Dark Energy Survey (DES) wykorzystuje obserwacje z DECam, który dostarcza informacji istotnych do badania ciemnej energii, aby stworzyć mapę Wszechświata. Mapy DES zostały już wykorzystane do badania ciemnej materii (która stanowi około 80 proc. całej masy Wszechświata) i znalezienia wcześniej niezidentyfikowanych obiektów.
Część projektu DES obejmuje tworzenie obrazów z kilku niewielkich fragmentów nieba mniej więcej raz w tygodniu, jak informuje strona internetowa misji (www.darkenergysurvey.org/the-des-project/overview), co doprowadziło do odkrycia nowego obiektu.
Choć gwiazdy i galaktyki pojawiają się w tym samym miejscu na niebie, obiekt, który znajduje się relatywnie blisko Ziemi i okrąża Słońce, może zmienić swoje położenie w ciągu tygodnia lub kilku tygodni.
Parę lat temu David Gerdes poprosił kilku wizytujących studentów, aby szukali niezidentyfikowanych obiektów w Układzie Słonecznym na mapie galaktyki. Wyzwanie było dość trudne, ponieważ powtórne obserwacje były przeprowadzane w nieregularnych odstępach czasu. Ale studenci zmodyfikowali oprogramowanie komputerowe do pracy z nieprawidłowościami i drobnymi poruszającymi się obiektami. Minęły dwa lata i udało się potwierdzić wykrycie 2014 UZ224, jakkolwiek jego dokładna ścieżka orbitalna jest nadal niejasna. Naukowcy uważają, że 2014 UZ224 jest trzecim najbardziej odległym obiektem w Układzie Słonecznym.
Najmniejszym obiektem w Układzie Słonecznym, który zdobył tytuł planety karłowatej (przed tym odkryciem) jest Ceres, który leży w pasie planetoid między Marsem i Jowiszem. Ceres liczy 950 km średnicy. Obiekt 2014 UZ224 może być zbyt mały, aby mógł być traktowany jako planeta karłowata, zauważył Dawid Gerdes. Decyzję w tej sprawie podejmie Międzynarodowa Unia Astronomiczna, ta sama, która wydała kontrowersyjną decyzję, aby odebrać Plutonowi miano planety i nadać mu status planety karłowatej. Istnieją cztery inne znane obecnie planety karłowate w Układzie Słonecznym, ale naukowcy uważają, że może być ich kilkadziesiąt, a nawet więcej niż sto.
Region znajdujący się poza orbitą Neptuna jest znany jako Pas Kuipera. To miejsce w którym znajduje się tysiące lodowych i skalistych ciał. Jeszcze dalej rozciąga się region znany jako Obłok Oorta. Znajdują się tam kule lodowe, skaliste ciała, które otaczają rubieże naszego systemu słonecznego. Większość komet pochodzi z Pasa Kuipera lub Obłoku Oorta, ale ich szerokie orbity sprowadzają je blisko Słońca.
Chociaż uważa się, że zewnętrzne rejony Układu Słonecznego składają się głównie z obiektów mniejszych niż Pluton, może być tak, że krąży tam planeta o wielkości zbliżonej do Neptuna. Najnowsze badania wykazały, że ruch znanych ciał w zewnętrznym Układzie Słonecznym mogą wskazywać na istnienie dziewiątej planety.
Opracowano na postawie:
New Dwarf Planet Found in Our Solar System
