Jesteś tutaj

Czy wiesz, które miasto na świecie jest najzimniejsze i dlaczego panują w nim tak niskie temperatury?

Odkrywca Antarktyki, Ernest Shackleton, napisał podczas wyprawy we wrześniu 1902 roku list do swojej przyjaciółki Kitty Pogson, w którym opisał ekstremalne zimno i jego katastrofalne skutki dla załogi.

„Niestety straciliśmy jednego z naszych ludzi w bardzo intensywnej śnieżycy przez jego upadek z lodowego urwiska. Prawie zginął również jeden z poruczników” – napisał Shackleton. „Pogoda jest dość zimna, najniższa temperatura wynosi -52,2°C”.

Obecnie co roku Antarktydę odwiedza zaledwie kilka tysięcy osób – głównie naukowców. Chociaż Antarktyda jest najzimniejszym kontynentem, mieszkańcy miast w innych częściach globu również zmagają się z mroźnymi temperaturami.

Jakie więc jest najzimniejsze miasto na świecie? To wyróżnienie należy do rosyjskiego miasta Jakuck. Jakuck jest położony na Syberii, w jednym z najzimniejszych i najsłabiej zaludnionych regionów świata. Miasto jest domem dla około 336 200 osób, z których wielu pracuje dla firmy Alrosa, prowadzącej w mieście kopalnię diamentów. Temperatury w Jakucku osiągają nawet -60°C. Niektórzy mieszkańcy twierdzą, że doświadczyli znacznie chłodniejszych dni, ale nie byli w stanie tego zweryfikować, ponieważ termometr wskazuje jedynie temperaturę do -63°C. Chociaż Jakuck jest najzimniejszym miastem, istnieją inne mniej zaludnione miejsca, które są jeszcze bardziej mroźne. Ojmiakon, rosyjska wieś licząca około 500 mieszkańców, odnotowała w 1924 r. temperaturę wynoszącą -71,2°C. Co ciekawe, Jakuck i Ojmiakon nie znajdują się szczególnie blisko siebie. Dzieli je 928 kilometrów, a przejazd między nimi zajmuje około 21 godzin. 

Dlaczego więc te dwa miejsca są takie zimne? I dlaczego ludzie nadal żyją w tych trudnych warunkach? Syberia jest tak zimna z powodu „kombinacji dużej szerokości geograficznej i olbrzymiej masy lądu”, powiedział Alex DeCaria, profesor meteorologii na Uniwersytecie Millersville w Pensylwanii. Ekstremalne globalne temperatury, zarówno wysokie, jak i niskie występują zwykle na kontynentach, ponieważ ziemia nagrzewa się i ochładza szybciej niż oceany. W przypadku Syberii, istotnym czynnikiem jest również śnieg i pokrywa lodowa, ponieważ pomagają utrzymać chłód, odbijając przychodzące promieniowanie słoneczne z powrotem w kosmos. Ta kombinacja czynników doprowadziła do powstania dużej, półtrwałej strefy wysokiego ciśnienia formującej się zimą nad Syberią, znanej jako wyż syberyjski.

„Wysokie ciśnienie nad kontynentami na dużych szerokościach geograficznych jest ogólnie znane ze stabilnego powietrza, niskiej wilgotności i czystego nieba, co skutkuje bardzo niską temperaturą powierzchni” – przekonuje DeCaria. Dzieje się tak, ponieważ niska wilgotność i czyste niebo pozwalają promieniowaniu długofalowemu, emitowanemu przez Ziemię, dotrzeć na szczyt atmosfery. Później promieniowanie jest emitowane w przestrzeń kosmiczną, co prowadzi do niskiej temperatury powierzchni.

W odniesieniu do warunków panujących w Jakucku i Ojmiakonie, ważną rolę odgrywa również topografia. „Te miejsca znajdują się w lokalnych dolinach, są otoczone wyższym terenem” – wyjaśnia Jouni Räisänen, starszy wykładowca w Instytucie Badań Systemów Atmosfery i Ziemi (INAR) na Uniwersytecie w Helsinkach w Finlandii.

„Konsekwencją jest to, że tak zwane jeziora zimnego powietrza łatwo tworzą się w spokojnych warunkach zimowych” – twierdzi Räisänen. Te obłoki zimnego powietrza mogą zostać uwięzione blisko dna doliny. W przypadku Ojmiakona efekt ten jest wzmacniany przez stosunkowo dużą wysokość otaczających pasm górskich, co pomaga chronić jeziora zimnego powietrza przed mieszaniem się z cieplejszym powietrzem.

Dlaczego więc ludzie nadal żyją w tych mroźnych syberyjskich miejscach?

„Myślę, że ludzie są dumni z tego, gdzie żyją i szczycą się pomysłowością, jaką muszą mieć, by radzić sobie w takich warunkach” – twierdzi Cara Ocobock, antropolog biologiczny i dyrektor Human Energetics Laboratory na Uniwersytecie Notre Dame.

Opracowano na podstawie: www.livescience.com/what-is-the-coldest-city.

Drzewa pokryte śniegiem zza których wychodzi słońce
Słowa kluczowe (tagi):