Indyjski łazik wylądował na Księżycu
Indie zostały czwartym krajem, któremu udało się wylądowanie na Księżycu. Łazik Pragyan może przyczynić się do uzyskania istotnych informacji na temat regionu bieguna południowego.
23 sierpnia 2023 roku misja Chandrayaan-3 Indyjskiej Organizacji Badań Kosmicznych (ISRO) wylądowała w pobliżu południowego bieguna Księżyca, a dzień później łazik Pragyan odbył spacer po powierzchni Księżyca. Indie są pierwszym krajem, który wylądował na Księżycu od 2020 roku, kiedy to chiński Chang'e 5 odwiedził naszego satelitę, aby zebrać próbki powierzchni Księżyca.
Obecna misja jest pierwszym udanym lądowaniem dla Indii. Cztery lata temu Chandrayaan-2 wszedł na orbitę księżycową, ale lądownik z łazikiem rozbił się o jego powierzchnię (orbiter pozostaje jednak sprawny do dziś). Indie, po USA, Rosji i Chinach, stały się kolejnym krajem, któremu udało się osadzić na Srebrnym Globie swoją sondę.
Misja Chandrayaan-3 wystartowała 14 lipca 2023 roku z wyspy Sriharikota u wybrzeży Indii. Aby wykonać prawidłowe lądowanie, sonda wykonała wiele manewrów podnoszenia orbity przed wejściem na orbitę translunarną. 23 sierpnia statek osiągnął cel, a następnie lądownik Vikram, który zawierał łazika Pragyan, wykonał miękkie lądowanie na Księżycu. Obecnie łazik prowadzi na powierzchni satelity zaplanowane badania i eksperymenty. Według ISRO cele misji to zademonstrowanie możliwości lądownika i łazika na powierzchni Księżyca, a także przeprowadzenie eksperymentów naukowych. Moduły przetestują gęstość plazmy na powierzchni Księżyca, właściwości termiczne, skład gleby i aktywność wewnętrzną. Uważa się, że na południowym biegunie Księżyca znajdują się znaczne zasoby zamarzniętej wody, co ma niebagatelne znaczenie dla przyszłych misji załogowych, a także budowy stacji księżycowej. Badania Chandrayaan-3 mogą dać nowy wgląd w formowanie się powierzchni Księżyca i wewnętrzne procesy, które przebiegały na wczesnych etapach jego istnienia.
Misje Roskosmosu (nieudana) i ISRO to dopiero początek tego, co może być nowym wyścigiem kosmicznym. Bez wątpienia w niedalekiej przyszłości będziemy świadkami wzmożonych wysiłków agencji kosmicznych, mających na celu lądowanie w pobliżu południowego bieguna Księżyca. W kolejce stoi już Japońska Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (JAXA) i NASA, które wkrótce wystrzelą Smart Lander for Investigating Moon (SLIM) wraz z X-Ray Imaging and Spectroscopy Mission (XRISM). Data startu misji była wyznaczona na 27 sierpnia 2023 roku (28 sierpnia w Japonii), została jednak przełożona. JAXA współpracuje również nad uruchomieniem misji Chandrayaan-4 już w 2026 roku.
Podczas gdy różne kraje „walczą” o udane lądowanie na Księżycu, plany NASA również posuwają się naprzód. W marcu ogłoszono, że misja Artemis II odbędzie się w listopadzie 2024 roku. Oznacza to, że astronauci udadzą się w kierunku Księżyca po raz pierwszy od ponad 50 lat. W ciągu 10 dni czterech astronautów odbędzie podróż na orbitę translunarną, a następnie powróci na Ziemię. Celem misji jest przetestowanie rakiety Space Launch System na statku kosmicznym Orion oraz komunikacji z kontrolą naziemną. Testy te pozwolą astronautom już na pokładzie Artemis III, misji zaplanowanej na 2025 rok, zbadać biegun południowy Księżyca. Byłby to pierwszy raz od 1972 roku, kiedy człowiek postawiłby stopę na powierzchni Księżyca. 22 sierpnia 2023 roku NASA ogłosiła, że wybrała już zespół geologów, który opracuje plan badań powierzchniowych dla pierwszej od ponad 50 lat załogowej misji, która ma wylądować na Księżycu.
Więcej o starcie misji pisaliśmy w artykule: Chandrayaan, czyli indyjska misja księżycowa
Opracowano na podstawie:
India makes history with its first Moon landing
Chandrayaan-3 is on its journey to the moon
