Przystanek nauka - portal Uniwesytetu Śląskiego w Katowicach

Diety niskotłuszczowe pomagają schudnąć, ale ważniejsze jest kształtowanie zdrowych nawyków żywieniowych, a nie tylko ograniczanie spożycia tłuszczu. – Jeśli tłuszcze zastąpisz syropem czekoladowym albo słodzonymi napojami, nie wpłynie to korzystnie na twojej zdrowie, na pewno nie uda ci się schudnąć. Jeśli natomiast stek na kolację zastąpisz fasolą, a zamiast oliwy do sałatki dodasz  octu – to jest to słuszna strategia odchudzania – przekonuje dr Dana S. Simpler, internista z Baltimore w stanie Maryland.

Dieta niskotłuszczowa wcale nie musi być najlepszym sposobem na zmniejszenie wagi. Badania porównawcze wykazują, że znacznie lepsze rezultaty można osiągnąć, stosując diety z niską zawartością węglowodanów. Diety lepiej służą zdrowiu, m.in. poprzez zmniejszenie stężenia trójglicerydów we krwi. Według pracowników Mayo Clinic kluczowe znaczenie ma nie rodzaj diety, a liczba spożywanych kalorii. Dopóki ich spożycie się zmniejsza, dopóty dieta jest skuteczna. 

Czy ze stosowaniem diety niskotłuszczowej wiążą się jakieś korzyści? Według wielu badaczy są one sporne, a niektórzy w ogóle negują istnienie jakichkolwiek pozytywnych skutków. Na przykład w programie Women’s Health Initiative (WHI) Dietary Modification Trial w ciągu ośmiu lat przebadano prawie 49 tysięcy kobiet – badania wykazały, że stosowane przez nie diety niskotłuszczowe nie miały wpływu na raka piersi, choroby serca, raka jelita grubego czy zmiany wagi ciała. Ze studium opublikowanego w październikowym numerze  czasopisma  „The Lancet Diabetes & Endocrinology” wynika również, że diety niskotłuszczowe nie nadają się do długotrwałego zrzucania wagi ciała. W innych pracach stwierdzono jednak, że ograniczenie spożycia tłuszczu może zniwelować napady gorąca w okresie menopauzy.

Diety niskotłuszczowej stanowczo nie poleca wielu ekspertów w dziedzinie dietetyki. Przyczyna jest prozaiczna: ludzkie ciało potrzebuje tłuszczu. – Zbyt daleko idące wyeliminowanie tłuszczu może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia – mówi  Jennifer Fitzgibbon, dietetyk onkologiczny z nowojorskiego Stony Brook Hospital Cancer Center. – Mogą pojawić się problemy w sferze mentalnej, takie jak depresja, a także awitaminozy. Witaminy A, D, E i K są rozpuszczalne w tłuszczach, co oznacza, że organizm przechowuje je w tkance tłuszczowej i w wątrobie. Mikroelementy te wpływają m.in. na zdrowie skóry i kości oraz funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Tłuszcze są również potrzebne dla prawidłowego procesu wchłaniania składników odżywczych w jelitach – wylicza dr Fitzgibbon.

Niektóre tłuszcze są bardzo zdrowe: tłuszcze omega-3 zawarte w rybach, orzechach włoskich czy siemieniu lnianym albo tłuszcze nienasycone występujące w oliwie z oliwek, oliwkach, awokado, oleju kokosowy, orzechach i nasionach. Inne nie muszą być aż tak szkodliwe, jak się wydaje. – Coraz bardziej prawdopodobna wydaje się hipoteza, że tłuszcze nasycone takie jak masło, śmietana i inne rodzaje tłuszczów zwierzęcych nie są tak szkodliwe, jak kiedyś sądzono – mówi Liz Weinandy, dietetyk ambulatoryjny z Wexner Medical Center na Ohio State University. – Trzeba będzie jednak to potwierdzić poprzez badania, które potrwają od kliku do nawet kilkunastu lat – dodaje.

Pozostaje więc pytanie: ile tłuszczu możemy spożywać, jeśli chcemy schudnąć?

Trzeba pamiętać, że w ograniczaniu spożywania tłuszczu także istnieją limity. Według dr Fitzgibbon, spożycie tłuszczu dla zdrowej osoby dorosłej powinno mieścić się w przedziale od 20 do 35 proc. całkowitej dziennej ilości kalorii. Dla przykładu, jeśli plan dietetyczny zakłada spożycie 2000 kalorii dziennie, to z tłuszczu może pochodzić od 400 do 700 kalorii (44–78 gramów tłuszczu). Z kolei American Heart Association oraz National Cholesterol Education Program zalecają limit zawartości tłuszczu na poziomie 30 procent dziennego spożycia kalorii.

Komu więc zależy na skutecznym odchudzaniu i zdrowym trybie życia, ten nie ma wyjścia – musi dokładnie czytać etykiety na produktach spożywczych.

Na podstawie artykułu „Low-Fat Diet: Facts, Benefits & Risks” opublikowanym na portalu Live Science