W sieciowym modelu kultury
"Wartościowanie w sieci kultury" - J. Jarzębski (fragm.)
"Zmorą współczesnej kultury nie jest już (...) konwencjonalność, ale współobecność wielu różnych konwencji wraz z ich systemami odniesienia i oceny. (...) Sieciowy model kultury - z jego niebywałym rozmnożeniem możliwości - jest bez wątpienia czymś fascynującym (...). Mieszkaniec sieci dysponuje nieograniczoną wolnością żeglowania we wszystkich możliwych kierunkach, brak mu jednak jakiejkolwiek busoli wskazującej, w jakim kierunku iść trzeba. (...) Czy w tak scharakteryzowanym systemie kultury można jeszcze w sposób efektywny wartościować zjawiska artystyczne i literackie? (...) Dzieło literackie jest mianowicie dobre o tyle, o ile daje się w specyficzny, a wielostronny sposób użyć. (...) Używanie dzieła odbywa się zawsze w pewnym kontekście, warunkującym właściwy, to znaczy możliwie pełny i wielostronny użytek, jaki z kontaktu z utworem wynosimy. Tym kontekstem jest kanon dzieł uważanych powszechnie za pierwszorzędne. Poznawanie kanonu jest równocześnie poznawaniem pewnych sposobów użytkowania dzieła - kanon jest w tym sensie nie tylko zbiorem utworów, ale też katalogiem pewnych procedur czytania i rozumienia ekstów, których znajomości nabywamy w procesie lektury, edukacji, uczestnistwa w kulturze. (...) Można rzec, iż w kulturze sieciowej kanon pełni nie mniej istotną, a może nawet istotniejszą rolę niż w kulturze tradycyjnej. Traci wprawdzie swój charakter wiecznotrwały, przestaje być obowiązującym raz na zawsze, a uzupełnianym z rzadka katalogiem arcydzieł, staje się natomiast strukturą w ruchu."
Bibliografia:
1. Jarzębski J.: "Wartościowanie w sieci kultury". "Znak" 1998, nr 7.
