Przystanek nauka - portal Uniwesytetu Śląskiego w Katowicach

Badania nad skuteczną walką z zakażeniem koronawirusem SARS-CoV-2 nie kończą się wraz z ucichnięciem pandemii. Zespół profesora Varpu Marjomäki z Uniwersytetu w Jyväskylä (Finlandia), wyspecjalizował się w badaniach skupionych na tym, w jaki sposób rożne powierzchnie i materiały mogą ograniczyć rozprzestrzenianie się chorób wirusowych. Badają na przykład, jak długo koronawirusy przeżywają na różnych powierzchniach, w zależności od tego, jak zmienia się ich wilgotność i temperatura.

Wiadomo, że wirusy mogą utrzymywać się na powierzchniach stałych przez długi czas, co może zwiększać ryzyko infekcji. Badania opublikowane niedawno przez zespół prof. Marjomäki w czasopiśmie „Microbiology Spectrum” mogą być ważnym krokiem w stronę opanowania tego problemu. Badacze wykazali bowiem, że jeden ze składników żywicy jest skuteczny przeciwko koronawirusom i silnie zmniejsza ich zakaźność na powierzchniach z tworzyw sztucznych.

– Ta informacja może przynieść bezpośrednie korzyści zarówno konsumentom, jak i przemysłowi. Funkcjonalność antywirusową można zastosować na przykład w restauracjach, przedszkolach, transporcie publicznym i sklepach, na różnych powierzchniach, gdzie wirusy mogą potencjalnie pozostawać zakaźne przez długi czas i łatwo się rozprzestrzeniać – mówi profesor Marjomäki.

Powierzchnie plastikowe o działaniu antywirusowym

Naukowcy z Centrum Nanonauki Uniwersytetu w Jyväskylä badali powierzchnie z tworzyw sztucznych zatopione w żywicy, w kontakcie zarówno z jednym z sezonowych ludzkich koronawirusów, jak i z wirusem SARS-CoV-2.

– Ustaliliśmy, że na powierzchniach z tworzyw sztucznych, które w ogóle nie zostały poddane obróbce, wirusy pozostawały gotowe do zakażania co najmniej przez dwa dni. Natomiast powierzchnia z tworzywa sztucznego zawierająca żywicę wykazywała dobrą aktywność wirusową zaledwie w ciągu 15 minut od kontaktu. Po 30 minutach można mówić o doskonałej skuteczności. Plastik pokryty żywicą jest zatem obiecującym kandydatem na powierzchnię przeciwwirusową – mówi prof. Marjomäki.

Badania są częścią projektu BIOPROT (“Development of bio-based and antimicrobial materials and use as protective equipment” – ang. Rozwój materiałów biologicznych i przeciwdrobnoustrojowych oraz zastosowanie jako sprzęt ochronny) i zostały przeprowadzone we współpracy z fińską firmą Premix Oy.

„Projekt ma na celu zbadanie istniejących i opracowanie nowych rozwiązań przeciwwirusowych, we współpracy z takimi firmami jak Premix Oy. Pomoże to w stworzeniu nowych produktów na wypadek przyszłych pandemii i epidemii” – wyjaśnia prof. Marjomäki.

W projekcie BIOPROT uczestniczy w sumie sześć uniwersytetów i instytutów badawczych oraz kilka firm. Projekt koordynowany jest przez Lappeenranta University of Technology (tzw. LUT) i ma na celu opracowanie nowych, zrównoważonych i bezpiecznych rozwiązań materiałowych, które znajdą zastosowanie w walce z infekcjami, ze szczególnym uwzględnieniem masek oddechowych i chirurgicznych na usta oraz maseczek wielokrotnego użytku, stosowanych w przemyśle.

Oczekuje się również, że projekt poprawi samowystarczalność produktów i materiałów w Europie. Na Uniwersytecie w Jyväskylä, pod nadzorem prof. Marjomäki, w ramach projektu opracowywane są biologiczne materiały przeciwwirusowe.

– W Finlandii dostępne są skuteczne środki przeciwwirusowe pochodzenia naturalnego, które można zastosować do funkcjonalizacji masek i powierzchni. Funkcjonalnych rozwiązań pochodzenia biologicznego jest tylko kilka, więc mamy szansę być pionierami w tej dziedzinie – podsumowuje prof. Marjomäki.

Badania: Sailee Shroff et al, Antiviral action of a functionalized plastic surface against human coronaviruses, Microbiology Spectrum (2024). DOI: 10.1128/spectrum.03008-23

Opracowano na podstawie artykułu Research finds resin destroys coronavirus on plastic surfaces opublikowanego na portalu Phys.org