Wykład „Bezcenny dar improwizacji”
W środę 21 marzec 2018 roku o godz. 15.30 w sali sympozjalnej nr III na IV piętrze w budynku Wydziału Nauk Społecznych przy ul. Bankowej 11 odbędzie się kolejny wykład w ramach dziewiętnastej edycji seminarium „Problem granic w filozofii i nauce”.
Referat zatytułowany „Bezcenny dar improwizacji” wygłosi prof. dr hab. Marek Dyżewski, eseista muzyczny, rektor Akademii Muzycznej we Wrocławiu w latach 1990–1994.
Prof. Dyżewski tak streszcza swoje wystąpienie:
„Teoretyczne traktaty, których przedmiotem jest muzyczna improwizacja, koncentrują się zwykle na jej stronie technicznej. Dlatego proponowane przez ich autorów definicje ujmują jedynie niektóre aspekty improwizowanych tworów, a pomijają to, co stanowi o ich istocie.
W wykładzie zarysuję moją teorię improwizacji, wskazując na szczególny status ontyczny tego rodzaju twórczości.
Poruszę kwestię inspiracji stanowiącej warunek wartościowej wypowiedzi artystycznej. Czym jest inspiracja? Na to pytanie – mówi Witold Lutosławski – trudno jest odpowiedzieć. Można tylko ten stan opisać. Jest to stan, w którym człowiek nabywa z niewiadomych przyczyn większych sprawności niż wynosi jego przeciętna. W jego wyobraźni powstają twory, które nigdy przedtem w niej się nie znajdowały. Najprościej moment taki można opisać w ten sposób: nagle oto nabiera się świadomości istnienia czegoś, czego przedtem nie było.
Zamiast odpowiedzi na pytanie: Czym jest inspiracja? Witold Lutosławski daje jedynie opis tego, jak objawia się ona w pracy artysty. Nie mówi zaś o jej źródłach. Mój wywód traktuję jako okazję by określić owe źródła. A właśnie w kreacji improwizowanej są one wielorakie.
Nie uprzedzając kwestii będących treścią wykładu, dodam jedynie, iż ze zjawiskiem improwizacji mamy do czynienia nie tylko w dziedzinie muzyki, ale też w innych dziedzinach twórczości artystycznej. Witold Gombrowicz mówi wyraźnie: »Nie ma innego sposobu pracy niż ciągła improwizacja. Powiedziałbym nawet więcej: nie mogą być wartościowe wytwory artystyczne, które nie są robione w ten sposób. Artysta jest tym, który improwizuje«.”
