Tajemnicze kamienne struktury na Bliskim Wschodzie
Tajemnicze kamienne struktury, nazywane bliskowschodnim Nazca, rozciągają się na obszarze od Jordanii po Arabię Saudyjską. Podobnie jak peruwiańskie linie na płaskowyżu Nazca, również struktury z Bliskiego Wschodu widoczne są jedynie z lotu ptaka
Do dziś archeolodzy spierają się, do czego służyły słynne geoglify z peruwiańskiego płaskowyżu, które dla wielbicieli teorii spiskowych są lądowiskiem bogów. Podobna aura tajemnicy spowija kamienne struktury w kształcie kół, które można zaobserwować na Bliskim Wschodzie. Odkrycia dokonano dość dawno temu, bo już podczas I wojny światowej, kiedy to piloci na zboczu wulkanu w Jordanii zauważyli kamienne struktury, które tworzą grupy wzorów geometrycznych. Beduini (w 1920 roku) wspominali im o nich, jako o „dziełach starych ludzi” w „krainie lawy”. W 1927 roku porucznik RAF Percy Maitland opisał je w raporcie opublikowanym w czasopiśmie „Antiquity”.
Współczesne badania archeologiczne koncentrowały się na analizie jednego z rodzajów tych struktur – kamiennych kół ze „szprychami” promieniście rozchodzącymi się od centrum. Podobnie jak słynne linie z Nazca również i te trudno zobaczyć z poziomu gruntu. Aby dojrzeć kształt, trzeba oglądać je z lotu ptaka. Koła znajdują się w Azraq Oasis w Jordanii. Naukowcy odkryli, że najczęściej „szprychy” kół mają orientację wschód – północny zachód i mogą wskazywać wschód Słońca podczas przesilenia zimowego. Koła mierzą od 25 do 70 metrów średnicy. Niektóre z kręgów znajdowano w odosobnieniu, inne występują w grupach.
Naukowcy sądzą, że kamienne struktury w kształcie kół powstały w starożytności, co najmniej 2000 lat temu. Datowanie struktur sprawia jednak sporo problemów. Równie dobrze kamienne koła mogą być tworami prehistorycznymi.
Dzięki zdjęciom satelitarnym i specjalnemu programowi fotografii powietrznej prowadzonemu w Jordanii udało się odkryć tysiące takich geoglifów.
Również w Arabii Saudyjskiej naukowcy odkryli koła (jeśli można je tak nazwać) z wzorami, które znacznie różnią się od tego, co odnaleziono w Jordanii. Te specyficzne wzory geometryczne mają konstrukcję tzw. wolego oka (z ang. bull's-eye, „środek tarczy”). Wole oko w architekturze to małe, okrągłe lub owalne okienko w górnej części kondygnacji, w szczycie budynku, nad drzwiami lub oknami, służyło do dodatkowego oświetlenia pomieszczenia, w konstrukcji statków i okrętów zostało zaadaptowane jako bulaj.
Podobnie jak linie i kształty z Nazca bliskowschodnie formacje uznać można za geoglify, które definiuje jako „szerokie znaki na ziemi, sztucznego pochodzenia”. Być może koła z Bliskiego Wschodu miały podobne przeznaczenie, jak geoglify z Nazca, czyli że kamienne kręgi były miejscem kultu przodków lub miejscem odprawiania rytuałów powiązanych ze zjawiskami astronomicznymi lub porami roku. Naukowcy sądzą, że pomimo różnych kształtów i odmiennej konstrukcji tych struktur ich funkcja mogła być taka sama. Warto wspomnieć, że naukowcy badający koła w czasach sprzed „epoki” Google Earth spekulowali, że mogą to być resztki domów i cmentarzy.
Opracowano na podstawie:
Visible Only From Above, Mystifying 'Nazca Lines' Discovered in Mideast
