8 stycznia 1942 roku w Oxfordzie urodził się Stephen Hawking, światowej sławy astrofizyk, fizyk teoretyczny i kosmolog. W ciągu trwającej ponad 40 lat kariery naukowej zajmował się głównie czarnymi dziurami i grawitacją kwantową.

Jego prace naukowe obejmują badania nad osobliwościami grawitacyjnymi w ramach ogólnej teorii względności oraz teoretycznym przewidywaniem, że czarne dziury emitują promieniowanie. Hawking był pierwszym, który przedstawił teorię kosmologii wyjaśnioną jako połączenie ogólnej teorii względności i mechaniki kwantowej. Był gorącym zwolennikiem wieloświatowej interpretacji mechaniki kwantowej. Jego praca doktorska pt. „Właściwości rozszerzających się wszechświatów” napisana na Uniwersytecie Cambridge przez bardzo, bardzo długi czas była niedostępna dla świata. Dopiero w 2017 roku została opublikowana na stornie uczelni. Inne badania Hawkinga dotyczyły inflacji kosmologicznej, powstawania helu we wszechświatach anizotropowego Wielkiego Wybuchu, topologii i struktury Wszechświata, wszechświatów niemowlęcych, splątania kwantowego i entropii, natury czasu i przestrzeni, włączając w to także strzałkę czasu, teorii strun, supergrawitacji, fal grawitacyjnych i tuneli czasoprzestrzennych, funkcji falowej Wszechświata. Do najwięszych osiągnięć Hawkinga należy opracowanie – wspólnie z innym wybitnym naukowcem i laureatem Nagrody Nobla Rogerem Penrose’em – twierdzenia odnoszące się do istnienia osobliwości w ramach ogólnej teorii względności oraz teoretycznego dowodu na to, że czarne dziury powinny emitować promieniowanie, znane dziś jako promieniowanie Hawkinga (lub Bekensteina-Hawkinga). 

W wieku 21 lat został pozytywnie zdiagnozowany w kierunku ALS (stwardnienie zanikowe boczne). Choroba szybko przykuła Hawkinga do łóżka, już od 1974 roku nie był w stanie samodzielnie go opuścić, ale w dalszym ciągu zachował jasność umysłu. Po pewnym czasie stracił zdolność mowy. Brak możliwości mówienia spowodował konieczność zastosowania innej metody komunikacji ze światem. Korzystał z systemu syntezatorowego DECtalk DTC01, który umożliwiał generowanie głosu. Nastęnie zaczął korzystać z innego urządzenia – NeoSpeech VoiceText, który pozwalał na płynne i zrozumiałe mówienie, choć wymagające czasu.

Hawking był honorowym członkiem Królewskiego Towarzystwa Sztuk Pięknych (FRSA), dożywotnim członkiem Papieskiej Akademii Nauk i laureatem Prezydenckiego Medalu Wolności, najwyższej nagrody cywilnej w Stanach Zjednoczonych. W 2002 roku Hawking zajął 25. miejsce w ankiecie BBC na 100 najwybitniejszych Brytyjczyków. W latach 1979–009 był profesorem matematyki Lucasa na Uniwersytecie w Cambridge. Odniósł także sukces komercyjny, publikując książki popularnonaukowe, w których omawiał własne teorie kosmologiczne. Jego książka Krótka historia czasu znajdowała się na liście bestsellerów British Sunday Times przez rekordowe 237 tygodni.

Hawking zagrał holograficzną symulację samego siebie w odcinku Star Trek: The Next Generation w 1993 roku. W tym samym roku jego syntezatorowy głos został nagrany do piosenki Pink Floyd Keep Talking, a w 1999 roku do The Simpsons. Hawking wystąpił także gościnnie w Futuramie i Teorii wielkiego podrywu. Hawking pozwolił na użycie swojego chronionego prawem autorskim głosu w biograficznym filmie Teoria wszystkiego z 2014 roku, w którym w jego rolę (nagrodzoną Oscarem) wcielił się Eddie Redmayne.

Do samego końca był aktywny naukowo oraz zawodowo. Zamrł w 14 marca 2018 roku. Urna z jego prochami została złożona w Opactwie Westminsterskim w Londynie obok grobów Izaaka Newtona i Karola Darwina.

Stephen Hawking | Photo Credit: NASA/Paul. E. Alers
Słowa kluczowe (tagi):