Pracownia hodowli owadów
Czyli co i gdzie hoduje Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego?
Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego posiada zespół laboratoriów naukowych wraz z wykwalifikowaną kadrą pracowniczą i doktorancką. W wybranych laboratoriach prowadzone są hodowle organizmów żywych, zarówno roślin, jak też zwierząt do celów naukowo-badawczych. Wśród nich wyróżnić możemy selekcyjną hodowlę świerszcza domowego prowadzoną przez pracowników Katedry Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii.
Hodowla owadów dla celów dydaktycznych została założona w ówczesnej Katedrze Fizjologii Zwierząt (dzisiejsza Katedra Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii) pod koniec lat 70. Wtedy w dwóch dużych insektariach hodowano świerszcza domowego (Acheta domesticus) oraz karaczana olbrzymiego (Blaberus giganteus). W 1986 roku hodowlę przeniesiono do wydzielonego pomieszczenia co pozwoliło na jej rozwinięcie. Podstawowym gatunkiem hodowanym pozostał świerszcz domowy, z Uniwersytetu im A. Mickiewicza w Poznaniu sprowadzono natomiast karaczana madagaskarskiego (Gromphadorhina portentosa). Hodowla prowadzona we względnie stałych warunkach mikroklimatycznych umożliwiła wykonywanie prac doświadczalnych zarówno przez magistrantów, doktorantów, jak i pracowników Katedry, dostarczając materiału do zajęć dydaktycznych.
W 2001 roku dwaj ówcześni adiunkci – Mirosław Nakonieczny i Andrzej Kędziorski założyli hodowlę selekcyjną świerszcza domowego nastawioną na uzyskanie linii różniących się długością życia. Hodowla ta jest prowadzona do dzisiaj, a jej opiekunem pozostał dr Andrzej Kędziorski. Przy okazji prowadzonej selekcji zauważono wyraźne różnice w poziomie aktywności ruchowej owadów z obu linii, co dało początek nowemu w Katedrze Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii kierunkowi badań aktywności ruchowej owadów. Badania te zainicjowane przez dr Kędziorskiego podjął ówczesny magistrant, a obecnie adiunkt w KFZiE - dr Jacek Francikowski, który aktualnie prowadzi i koordynuje prace badawcze w tym zakresie.
Co możemy zaoferować instytucjom zewnętrznym:
- równowiekowe świerszcze do badań, testów toksykologicznych, zajęć dydaktycznych itp.
- różnowiekowe świerszcze do skarmiania zwierząt (owady są stosunkowo duże w porównaniu z tymi oferowanymi komercyjnie; wartość kaloryczna 22-24 KJ/g suchej masy)
Dodatkowym pomieszczeniem hodowlanym, jest insektarium, w którym prowadzi się hodowlę światłówki naziemnicy (Spodoptera exigua) - owada z rzędu motyli, rodziny sówkowatych. Hodowla prowadzona jest od ponad 10 lat, przehodowano ponad 130 pokoleń owada. Hodowla prowadzona jest w określonych warunkach (25oC, cykl dobowy 16D/8N) na pożywce półsyntetycznej zawierającej m.in. kazeinę , kiełki pszenicy, drożdze piwne, miesznaine witamin i soli mineralnych, agar. W ramach hodowli wyselekcjonowane zostały dwie linie: kontrolna i kadmowa(karmiona pożywką zawierającą kadm). Czas pełnego rozwoju lini trwa ok 1 miesiąc. Opiekunem hodowli jest dr hab. Alina Kafel.
Co możemy zaoferować instytucjom zewnętrznym:
1) owady do skarmiania zwierząt (do 1000 sztuk w miesiącu)
2) hodowla linii kadmowej i kontrolnej w celach naukowych, naukowo-badawczych, dydaktycznych dla uczelni i szkół
Zapraszamy do kontaktu:
Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego
Katedra Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii
ul. Bankowa 9
40-007 Katowice
Tel. 32 359 1174
Osoba do kontaktu:
hodowla świersza domowego:
dr Andrzej Kędziorski
e-mail: andrzej.kedziorski@us.edu.pl
tel. 32 359 1780
hodowla światłówki naziemnicy:
dr hab. Alina Kafel
e-mail: alina.kafel@us.edu.pl
tel. 32 3591260