Kierunek: Wenus
Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) zatwierdziła właśnie nową misję – EnVision. Zbada ona Wenus od jej wewnętrznego jądra do zewnętrznej atmosfery, dając nowy wgląd w historię planety, aktywność geologiczną i klimat.
Przyjęcie projektu oznacza, że faza badań została zakończona, a ESA zobowiązuje się do realizacji misji. Po wybraniu europejskiego wykonawcy przemysłowego (jeszcze w tym roku), rozpoczną się prace nad sfinalizowaniem projektu i budową statku kosmicznego. Przewiduje się, że EnVision wystartuje na rakiecie Ariane 6 w 2031 roku. Kierownikiem badań ESA EnVision został Thomas Voirin.
Naukowcy liczą, że EnVision odpowie na wiele pytań dotyczących Wenus, planety będącej jedną z najmniej poznanych planet w Układzie Słonecznym. Wenus jest najbliższym sąsiadem Ziemi – znacznie bliższym niż Mars – i bardzo podobnym do naszej planety pod względem masy i wielkości. Jednak w przeciwieństwie do Ziemi, nie jest to przyjemne miejsce do odwiedzenia. Spośród skalistych ciał Układu Słonecznego ma najgęstszą atmosferę i jest całkowicie pokryta warstwami gęstych trujących chmur kwasu siarkowego. Średnia temperatura na powierzchni Wenus wynosi 464°C, a ciśnienie powietrza jest 92 razy większe niż na powierzchni Ziemi. Dlatego od dawna naukowcy usiłują odpowiedzieć na pytanie: jak i kiedy bliźniak Ziemi stał się tak niegościnny?
Pomiary, które będzie wykonywać sonda EnVision pomogą rozwikłać kluczowe tajemnice naszego gorącego sąsiada. Do głównych tematów, jakimi ma się zająć należy m.in.: ujawnienie, w jaki sposób wulkany, tektonika płyt i uderzenia asteroid ukształtowały powierzchnię Wenus i jak aktywna geologicznie jest obecnie planeta. Misja zbada również wnętrze planety, zbierając dane na temat struktury i grubości jądra, płaszcza i skorupy Wenus. Wreszcie, misja zbada pogodę i klimat na Wenus, w tym wpływ aktywności geologicznej na Ziemi.
Szczególną cechą EnVision jest podejście misji do badania całej planety jako systemu. EnVision zbada powierzchnię, wnętrze i atmosferę Wenus z niespotykaną dotąd dokładnością, pozwalając nam zrozumieć, jak działają i oddziałują na siebie nawzajem. Sonda wykorzysta wiele technik pomiarowych do poszukiwania śladów aktywnego wulkanizmu na powierzchni i w atmosferze.
Aby wykonać zaplanowane badania EnVision zostanie wyposażona w bogaty zestaw instrumentów naukowych. Będzie to pierwsza misja, która bezpośrednio zbada powierzchnię Wenus za pomocą podpowierzchniowej sondy radarowej. Drugi instrument radarowy, VenSAR, zmapuje powierzchnię z rozdzielczością do 10 metrów i określi właściwości, takie jak tekstura powierzchni. Trzy różne spektrometry zbadają skład powierzchni i atmosfery. Eksperyment radiowy wykorzysta fale radiowe do zbadania wewnętrznej struktury planety i właściwości atmosfery.
EnVision dołączy do naukowej floty eksploratorów Układu Słonecznego ESA. Misje te dotyczą dwóch głównych tematów naukowych programu ESA Cosmic Vision 2015–2025: 1) Jakie są warunki powstawania planet i pojawienia się życia? oraz 2) Jak działa Układ Słoneczny? Cosmic Vision 2015–2025 to cykl planowania kosmicznych misji naukowych ESA. Został on stworzony w 2005 roku i jest poprzedzony planem Horizon 2000 przygotowanym w 1984 roku oraz Horizon 2000 Plus, który został opracowany w latach 1994–1995.
EnVision będzie drugą europejską misją na Wenus. ESA Venus Express (2005–2014) skupiła się na atmosferze planety, ale dokonała również niezwykle ważnych odkryć, które wskazały na możliwe wulkaniczne gorące punkty, tzw. hotspoty na powierzchni planety. Badania atmosfery były kontynuowane przez misję Akatsuki JAXA, która nadal aktywnie śledzi ruchy atmosferyczne i pogodę na Wenus.
Dawniej misje NASA Mariner i Pioneer na Wenus (lata 60. i 70. XX wieku), radzieckie misje Venera i Vega (lata 60. i 80.) oraz radarowa misja NASA Magellan (1990–1994) nakreśliły obraz suchego świata z krajobrazami ukształtowanymi przez wulkany i intensywną aktywność geologiczną. Sondy odkryły rozległe równiny graniczące z wyżynami i górami naznaczone strumieniami lawy. Instrument VenSAR firmy EnVision, który ma zostać udostępniony przez NASA, będzie mapował powierzchnię Wenus ze znacznie większą rozdzielczością niż Magellan, rozróżniając cechy powierzchni ponad dziesięciokrotnie mniejsze.
EnVision również nie będzie osamotniony w swojej podróży na Wenus. Spodziewając się owocnej współpracy, NASA wybrała również dwie nowe misje na Wenus w ramach swojego programu Discovery: DAVINCI (Deep Atmosphere Venus Investigation of Noble gases, Chemistry, and Imaging) i VERITAS (Venus Emissivity, Radio Science, InSAR, Topography, and Spectroscopy). Razem, EnVision, DAVINCI i VERITAS zapewnią najbardziej kompleksowe badania Wenus w historii.
Opracowano na podstawie:
We're heading for Venus: ESA approves EnVision
