Pod powierzchnią Ziemi, uwikłana w korzeniach, przebiega biologiczna autostrada łącząca ze sobą członków królestwa roślin. Naukowcy nazywają tę podziemną sieć „wood wide web”. Działa ona podobnie jak nasz internet, pozwalając roślinom komunikować się ze sobą, obdarowywać pożywieniem, a czasami nawet szkodzić sobie nawzajem

Sieć składa się z cienkich nici grzyba, a dokładniej grzybni (Mycelia), która rozwija się pod ziemią do kilku metrów od „partnerskich” roślin, co oznacza, że wszystkie rośliny w obrębie regionu mogą wykorzystać sieć i podłączyć się do niej. Partnerstwo korzeni roślin i grzybów jest znane naukowcom pod nazwą mikoryzy. Jest to zjawisko powszechnie występujące w świecie roślin. Symbioza mikorytyczna umożliwia grzybom, będącym organizmami heterotroficznymi, zaopatrzenie w związki organiczne wytwarzane przez rośliny w procesie fotosyntezy. W zamian rośliny zaopatrywane są przez strzępki grzyba w związki mineralne, głównie fosforowe i azotowe, chociaż potwierdzono również poprawę zaopatrzenia roślin w mikroelementy takie jak cynk i miedź. A zatem zjawisko jest korzystne dla obu zaangażowanych stron.  

Stwierdzono, że grzybowa sieć umożliwia roślinom udzielanie sobie pomocy we wzrastaniu i kwitnieniu. Suzanne Simard, absolwentka University of British Columbia, była pierwszym naukowcem, który pokazał, że drzewa, takie jak daglezja zielona i brzoza papierowa są zdolne do przenoszenia węgla do mniejszych drzew, które mogą nie mieć wystarczająco dużo światła słonecznego, pozwalając tym samym na wzrastanie sadzonkom rosnącym w cieniu innych drzew. Simard uważa, że wiele z sadzonek na świecie nie byłoby w stanie przetrwać, gdyby nie ta podziemna sieć ratunkowa.

Badanie przeprowadzone przez Ren Sen Zeng z South China Agricultural University udowodnił, że łączność ta pozwala również roślinom na ostrzeganie się wzajemne i „informowanie” o potencjalnych zagrożeniach. Zespół naukowców przeprowadził doświadczenie, podczas którego wyhodował w doniczkach pomidory. Niektóre z par zostały dopuszczone do tworzenia mikoryz. Gdy utworzyły sieci grzybowe, jedna roślina z każdej pary była spryskana preparatem z Alternaria solani, grzybem, który powoduje u roślin chorobę zwaną rdzą źdźbłową. Aby nie dopuścić do interakcji pomiędzy roślinami, wykorzystano plastikowe worki. Po 65 godzinach zespół starał się zarazić drugą roślinę z każdej pary, ale okazało się, że pomidory, które korzystały z sieci grzybni były znacznie mniej narażone na zarażenie się chorobą, a jeśli do tego dochodziło, miały dużo niższy poziom uszkodzeń niż rośliny wyhodowane bez Mycelia.

Podobne badania zostały wykonane przez absolwentów University of Aberdeen, Davida Johnsona wraz z zespołem współpracowników. Wykazały one, że bób wykorzystuje sieć grzybową, aby „podsłuchiwać”, czy nie grozi mu jakieś niebezpieczeństwo. Podczas eksperymentu głodne mszyce były karmione liśćmi jednego z bobów. Rośliny połączone grzybnią rozpoczęły wydzielanie antymszycowej substancji obronnej, podczas gdy u roślin niepołączonych nie zaszła żadna reakcja.

Podobnie jest w naszym internecie, łączność grzybowa jest również narażona na cyberprzestępczość, terroryzm, a nawet wojny. Niektóre rośliny, jak Phantom Orchid (Cephalanthera austiniae) z rodziny storczykowatych nie mają chlorofilu niezbędnego do fotosyntezy i muszą pić substancje odżywcze niezbędne do przetrwania z okolicznych roślin. Inne rośliny, takie jak aksamitka wąskolistna (Tagetes tenuifolia) czy orzech amerykański (Juglans nigra) uwalniały toksyny do sieci, aby utrudnić rozwój pobliskim roślinom i ograniczyć ich dostęp do wody i światła.

Niektóre badania wskazują również, że niektóre zwierzęta, takie jak owady i robaki potrafią wykryć subtelne wymiany substancji odżywczych w sieci, co umożliwia im łatwiejsze znalezienie smakowitych korzeni.

Im więcej dowiadujemy się o tym zjawisku, tym bardziej nasze zrozumienie życia roślin na naszej planecie się zmienia. Być może pewnego dnia będziemy w stanie poznać dokładnie działanie złożonych sieci grzybowych, aby docenić ich rolę w powstaniu i rozwoju świata roślin na Ziemi.

Opracowano na podstawie: Plants Communicate Using An Internet of Fungi

Las. Fot. Pixabay
Słowa kluczowe (tagi):