Mieszanie szczepionek powoduje częstsze efekty uboczne
Osoby, które zaszczepiły się dwoma różnymi szczepionkami – Pfizer i Astra Zeneca – zamiast dwoma dawkami jednej z nich, częściej cierpiały z powodu lekkich efektów ubocznych, przypominających słabe przeziębienie lub grypę. NIe miały poważniejszych objawów, a jedynie występowały one częściej.
Badania Oksfordzkiego zespołu badawczego pokazują, że szczepienie się jedną dawką szczepionki Pfizer-BioNTech i jedną dawką Oxford University-Astra Zeneca częściej łączy się z nieprzyjemnymi, ale niegroźnymi dla życia efektami ubocznymi, niż szczepienie się dwoma dawkami tylko jednej z tych dwóch szczepionek. Do takich grypopodobnych objawów należą gorączka, zmęczenie czy dreszcze. Tendencja widoczna jest niezależnie od tego, w jakiej kolejności przyjmowane były szczepionki.
O takich wynikach poinformowali badacze z Uniwersytetu Oksfordzkiego zajmujący się obszernym badaniem efektywności i bezpieczeństwa łączenia szczepionek Pfizer i Astra Zeneca. Informacja ukazała się w formie listu w prestiżowym medycznym czasopiśmie „Lancet”.
Z tych badan właśnie wynikło, że łagodne i umiarkowane objawy poszczepienne, takie jak zmęczenie, ból głowy czy lekka gorączka, zdarzają się częściej u osób przyjmujących mieszankę dwóch szczepionek – niezależnie od tego, którą szczepionkę podano jako pierwszą, a którą jako drugą – niż u osób przyjmujących dwie dawki tej samej szczepionki – znów niezależnie od tego, czy była to szczepionka Pfizera czy Astra Zeneca.
Zestawienie reakcji zgłoszonych po drugiej dawce szczepionki w grupie badanych:
Grorączka (łagodna lub umiarkowana) — Pfizer/Pfizer: 21%, AstraZeneca/AstraZeneca: 10%, Pfizer/AstraZeneca: 41%, AstraZeneca/Pfizer: 34%
Zmęczenie (łagodne lub umiarkowane) — Pfizer/Pfizer: 55%, AstraZeneca/AstraZeneca: 50%, Pfizer/AstraZeneca: 68%, AstraZeneca/Pfizer: 77%
Dreszcze (łagodne lub umiarkowane) — Pfizer/Pfizer: 24%, AstraZeneca/AstraZeneca: 12%, Pfizer/AstraZeneca: 46%, AstraZeneca/Pfizer: 38%
Jak dodaje prowadzący te badania i autor publikacji prof. Matthew Snape z Uniwersytetu Oksfordzkiego, zauważone objawy mają ten sam charakter i podobne natężenie, a tylko zdarzają się częściej. Symptomy ustępują zwykle po nie więcej niż 48 godzinach. Nikt z badanych nie był hospitalizowany.
Dlaczego w ogóle prowadzone są takie badania? Po pojawieniu się informacji o pojawiających się niezwykle rzadko (np. w Niemczech – 13 przypadków na 1,6 miliona zaszczepionych), ale równocześnie bardzo niebezpiecznych zakrzepach krwi u osób, które przyjęły szczepionkę Astra Zeneca. Niektóre kraje, takie jak Francja, Niemcy czy Wielka Brytania najpierw czasowo wstrzymały podawanie tej szczepionki, a potem zdecydowały o podawaniu mieszanej szczepionki u pewnej grupy osób. Dotyczy to przede wszystkim młodych ludzi, u których istnieje większe ryzyko pojawienia się zakrzepów.
Jak podkreślają autorzy badania, ich cel jest znacznie ważniejszy, a opublikowane teraz wyniki to tylko „efekt uboczny”. Badacze chcą ustalić kwestię dla szczepionki fundamentalną, to znaczy – czy podanie mieszanki szczepionek daje lepszą ochronę przed wirusem SARS-CoV-2. Na tę informację musimy jednak jeszcze poczekać.
Te pośrednie wyniki nie pozostają jednak bez znaczenia. Muszą być sygnałem dla prowadzących szczepienia, że podawanie większej liczbie osób mieszanki szczepionek może prowadzić do większych krótkotrwałych zakłóceń w organizacji pracy. Na przykład, przy szczepieniach zakładowych nie należy w tym samym czasie szczepić dużej części pracowników tej samej grupy, bo może to spowodować ich jedno lub dwudniową absencję w pracy. Jak podają autorzy w grupie badawczej, prawie 10 procent osób biorących mieszankę szczepionek zdecydowało się na wizytę u lekarza, podczas gdy w pozostałych grupach było to tylko 3 procent.
W badaniach wzięły udział osoby w wieku ponad 50 lat, a odstęp między obiema dawkami wynosił cztery tygodnie. Badanie jest więc reprezentatywne dla właśnie takiej grupy osób.
Źródło badań: Robert H Shaw, Arabella Stuart, Melanie Greenland, Xinxue Liu, Jonathan S Nguyen Van-Tam, Matthew D Snape, Heterologous prime-boost COVID-19 vaccination: initial reactogenicity data, The Lancet, 2021, https://doi.org/10.1016/S0140-6736(21)01115-6 (bezpłatny dostęp tylko do streszczenia).
Opracowano na podstawie artykułu Marianne Guenot Mixing COVID-19 vaccines — which is happening in some countries — linked to worse and more frequent side effects, study says publikowanego na portalu Businessinsider.com.