Międzynarodowy Dzień Ptaków
1 kwietnia obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Ptaków, na pamiątkę pierwszej na świecie międzynarodowej konwencji o ochronie tej grupy zwierząt
Konwencję o ochronie ptaków pożytecznych dla rolnictwa podpisano w Paryżu w roku 1902 – po raz pierwszy w historii wiele państw postanowiło wspólnie chronić przyrodę i zobowiązało się do wdrażania przepisów konwencji w ustawodawstwie krajowym. Polska dołączyła do stron konwencji 30 lat później, w roku 1932.
Obchodzenie Międzynarodowego Dnia Ptaków ma na celu przybliżanie i propagowanie idei ochrony ptaków, a także ma uzmysławiać, że stan i liczebność ptasich populacji to barometr ogólnego stanu przyrody naszej planety. Dzień ten ma zwrócić uwagę na niebezpieczeństwa zagrażające ptakom na całym świecie i zachęcić ludzi do pomocy w ochronie tych zwierząt oraz siedlisk, w których one żyją.
W tym dniu warto przyjrzeć się liście zagrożonych gatunków ptaków w Polsce. Jednym z nich jest największy europejski ptak grzebiący – głuszec. Gatunek ten od 1995 roku objęty jest w kraju ścisłą ochroną, wpisany został do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt, zaś ostoje głuszców obejmuje Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000. W polskich lasach w odosobnionych lokalnych populacjach żyje dziś zaledwie 550–750 osobników tego gatunku. Najwięcej tych ptaków gnieździ się w Beskidzie Śląskim i Żywieckim, a także w Gorcach i Tatrach. Zanika populacja głuszca w Sudetach i Borach Dolnośląskich, na nizinach występują jedynie w Puszczy Augustowskiej oraz na Lubelszczyźnie. Do głównych zagrożeń dla głuszców należy niewłaściwa gospodarka leśna obejmująca fragmentację lasów i ich przesuszanie, wyrąb starodrzewi, wprowadzanie monokultur leśnych, a także niepokojenie przez ludzi, w tym kłusownictwo i polowania.
Warto dodać, że 2 kwietnia przypada rocznica wprowadzenia w życie w Unii Europejskiej dyrektywy w sprawie ochrony dzikiego ptactwa. Dyrektywa została przyjęta w 1979 roku w celu ochrony wszystkich gatunków ptaków dziko żyjących i ich najważniejszych siedlisk na obszarze całej Unii Europejskiej. Położyła kres praktykom takim, jak hodowla i handel występującym naturalnie dzikimi ptakami, bądź określonym metodom zabijania ptaków, a także wprowadziła prawny mechanizm regulacji innych czynności, na przykład polowań.
W pierwszych dniach kwietnia ornitolodzy szczególnie głośno przypominają o wadze ochrony ptaków, podejmują różne kampanie edukacyjne, zachęcają do włączania się do obserwacji ptaków i ich zachowań oraz do działań na rzecz ich ochrony. Rzesze miłośników ptaków są na świecie ogromne, żadna inna grupa zwierząt czy roślin nie doczekała się podobnych.
