Historia wina we Włoszech trwa już sześć tysięcy lat
Jak donoszą archeolodzy, w jaskini na Sycylii odkryto najstarsze ślady wina we Włoszech. Pozostałości po tym szlachetnym napoju znaleziono w dużym ceramicznym słoju, który od niemal sześciu tysięcy lat stał w pieczarze na Monte Kronio, wzgórzu będącym kiedyś miejscem kultu.
Za pomocą analizy chemicznej archeolodzy potrafią odkryć starożytne ślady pożywienia i napojów w pozornie zupełnie pustych naczyniach. W ostatnich latach technika to zastała wykorzystana między innymi do zbadania pozostałości po piwie uwarzonym w Chinach pięć tysięcy lat temu i do odkrycia śladów tłuszczu na naczyniach sprzed siedmiu i pół tysiąca lat znalezionych na Kujawach, dzięki czemu udało się potwierdzić, że już wtedy na terenie Polski wyrabiano ser.
Oba te odkrycia mają duże znaczenie dla historii kulinarnej, która jest ważną częścią historii cywilizacji. Szczególnie interesujące było odkrycie w 2012 roku śladów produkcji sera, ponieważ jest to ważny krok poznaniu tego jak miało miejsce wprowadzanie mleka krowiego do diety europejczyków. Miało to niebagatelny skutek, być może nawet doprowadziło do pewnych zmian w organizmach mieszkańców Europy, którzy częściej niż ludzie innego pochodzenia, charakteryzują się tolerancją zawartej w mleku laktozy. Badacze przypuszczają, że może to mieć właśnie związek z tradycją spożywania przetworzonych produktów mlecznych, takich jak ser, które zawierają mniej laktozy i dzięki temu są łatwiej przyswajalne.
Tę samą technikę, co przy polskim serze i chińskim piwie, zastosowano teraz przy badaniu naczyń znalezionych w grocie sycylijskiego Monte Kronio i innego prehistorycznego stanowiska archeologicznego – wzgórza Sant'Ippolito.
Monte Kronio to wapienne wzgórze znajdujące się w pobliżu południowo-zachodniego wybrzeża Sycylii. Jest znane przede wszystkim dzięki znajdującej się w nim sieci hydrotermalnych jaskiń. Dzięki wyziewom aktywnego podziemnego wulkanu, jaskinie są cały czas gorące i bardzo wilgotne. Z tego powodu już od neolitu pełniły kuracyjną funkcję zdrowotno-relaksacyjną, niczym dzisiejsze spa.
– W czasach prehistorycznych jaskinie stanowiły miejsce kultu – wyjaśnił dr Davide Tanasi z University of South Florida w Tampie, szef zespołu badającego znaleziska. Jak zauważą, odkryte naczynia i ich zawartość mogły być ofiarą dla bóstw.
Na badanych słojach znaleziono sól sodową i kwas winowy, który znajduje się między innymi w winogronach i najłatwiej wydziela się z substancji osadzającej się na naczyniach używanych do fermentacji wina.
– To znalezisko o znaczących archeologicznych implikacjach, szczególnie zważywszy na to, że są to zdecydowanie najstarsze ślady wina w tych okolicach – wyjaśnia Tanasi w oficjalnej publikacji. Jak dotąd uważano, że produkcja wina we Włoszech zaczęła się dwa tysiąclecia później, w epoce brązu.
Chociaż jest to najstarszy odnaleziony dotąd ślad wina we Włoszech, to w innych miejscach świata wino wytwarzano już znacznie wcześniej. Naukowcy zakładają, że początki tego napoju łączą się z kulturami Bliskiego Wschodu i sięgają aż siódmego tysiąclecia przed naszą erą. Najstarsze jak dotąd odkryte ślady na świecie pochodzą z okolic archeologicznego stanowiska Hajji Firuz Tepe w Iranie, gdzie znaleziono neolityczną wioskę, w której najprawdopodobniej produkowano wino.
Badania opublikowano w czasopiśmie „Microchemical Journal”
https://doi.org/10.1016/j.microc.2017.08.010
Opracowano na podstawie artykułu Well-Aged: Oldest Traces of Italian Wine Discovered opublikowanego w serwisie Livescience.com i innych źródeł.