Dzień Kryptologii
25 stycznia obchodzony jest Dzień Kryptologii. Święto zostało ustanowione w 2007 roku z inicjatywy Wydziału Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. To właśnie absolwentami tej uczelni był tercet Marian Rejewski – Jerzy Różycki – Henryk Zygalski, a ich prace odegrały niezwykle ważną rolę w złamaniu słynnej Enigmy
Deszyfracja nastąpiła w 14 grudnia 1932 roku i w 75. rocznicę tego wydarzenia zdecydowano się na upamiętnienie polskich matematyków właśnie poprzez Dzień Kryptologii.
Rejewskiemu, Różyckiemu i Zygalskiemu udało się to jako pierwszym i na podstawie ich wysiłków w późniejszych latach udawało się łamać kod stale unowocześnianej Enigmy. Z dokonań Polaków korzystali już w czasie II wojny światowej Francuzi i Brytyjczycy.
Enigma, przenośna elektromechaniczna maszyna szyfrująca, opracowana przez Artura Scherbiusa, nie była pierwszym tego typu urządzeniem, ale to Scherbiusowi udało się wprowadzić swój patent na rynek cywilny, a następnie do instytucji państwowych. W czasie ogólnoświatowego konfliktu w latach 1939–1945 Enigmą posługiwały się przede wszystkim siły zbrojne oraz inne służby państwowe i wywiadowcze Niemiec, inne państwa też jednak z niej korzystały.
Kryptologia jest obecnie traktowana za gałąź zarówno matematyki, jak i informatyki, a sama dzieli się na kryptografię (zajmującą się utajnianiem wiadomości) oraz kryptoanalizę (związaną z przełamywaniem zabezpieczeń i deszyfrowaniem wiadomości przy braku klucza lub szyfru). Chociaż kryptologia znajduje obecnie coraz większe zastosowanie w kwestiach bezpieczeństwa kart bankomatowych, handlu elektronicznego oraz haseł komputerowych, to wciąż głównym jej celem jest utajnianie informacji wojskowych i dyplomatycznych. W tej dziedzinie używa się najbardziej zaawansowanych funkcji i protokołów kryptograficznych.







![Rząd waleni współczesnie. I, Chris huh [GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html), CC-BY-SA-3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/) or CC BY-SA 2.5-2.0-1.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5-2.0-1.0)], via Wikimedia Commons Rząd waleni współczesnie. I, Chris huh [GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html), CC-BY-SA-3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/) or CC BY-SA 2.5-2.0-1.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5-2.0-1.0)], via Wikimedia Commons](https://przystaneknauka.us.edu.pl/sites/default/files/styles/popularne/public/field/image/1024px-cetaceans.svg_.png?itok=l_Hk-8VW)