Nagrody Nobla 2016 – chemia
5 października Komitet Noblowski ogłosił swój werdykt w sprawie tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie chemii. Tegoroczną nagrodę otrzymali: Jean-Pierre Sauvage, J. Fraser Stoddart oraz Bernard L. Feringa za "zaprojektowanie i syntezę maszyn molekularnych", na przykład sztucznych mięśni czy miniaturowych silniczków, niezbędnych do rozwoju nanotechnologii.
Europejskie trio chemików, sir Fraser Stoddart ze Szkocji, Bernard Feringa z Holandii i Jean-Pierre Sauvage z Francji, zdobyło Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za opracowanie nanomaszyn. Nanomaszyny stanowią wielki krok na drodze do stworzenia pierwszych smartmateriałów na świecie.
Komitet Noblowski opisał instrumenty opracowane przez chemików jako „najmniejsze maszyny na świecie. Technologia ta jest już wykorzystywana do tworzenia medycznych mikrorobotów i materiałów samoleczących, które mogą naprawić się samodzielnie bez ingerencji człowieka.
W żywych organizmach komórki pracują jako maszyny molekularne dostarczające energii naszym organom, regulujące temperaturę i naprawiające uszkodzenia. Laureaci tegorocznej Nagrody Nobla byli jednymi z pierwszych, którzy dokonali replikacji tego rodzaju funkcji w cząsteczkach syntetycznych poprzez wypracowanie, jak molekuły przekształcają energię chemiczną w ruch mechaniczny. To pozwoliło im na skonstruowanie maszyn molekularnych tysiąc razy mniejszych niż średnica ludzkiego włosa, łącznie z przełącznikami, silnikami, łodziami, a nawet urządzeniem przypominającym samochód.
Maszyny molekularne „będą najprawdopodobniej wykorzystywane w rozwoju nowych materiałów, czujników i systemów przechowywania energii” podała w uzasadnieniu Królewska Szwedzka Akademia Nauk.
