Pierwszy dzień astronomicznej wiosny
20 marca o godz. 4.07 rozpocznie się astronomiczna wiosna. Pierwszy dzień kalendarzowej wiosny wypadnie 21 marca.
20 marca przypada pierwszy dzień astronomicznej wiosny. Wiele osób jest jednak przyzwyczajonych, że wiosna przychodzi 21 marca. Rzeczywiście tak było... ale się skończyło. Rok 2012 był pierwszym z szeregu 35 lat, podczas których to właśnie 20 marca jest pierwszym dniem wiosny. 21 marca wiosna ponownie przyjdzie do Polski dopiero w 2102 roku!
W XX i na początku XXI wieku w Polsce i innych krajach leżących w tej samej strefie czasowej, np. w Niemczech, astronomiczna wiosna zazwyczaj rozpoczynała się 21 marca – po raz ostatni w 2011 roku. 2012 rok był pierwszym z szeregu 35 lat, podczas których to właśnie 20 marca jest pierwszym dniem wiosny. Od 2048 roku początek tej pory roku wypadać będzie albo 19, albo 20 marca.
21 marca ponownie będzie pierwszym dniem astronomicznej wiosny w Polsce w 2102 roku. Przyczyną tego zjawiska jest ruch punktu Barana związany z precesją ziemskiej osi rotacji, czyli jednego z dwóch punktów przecięcia się ekliptyki (koła, po którym widziane z Ziemi Słońce pozornie się porusza) z równikiem słonecznym, zwany również punktem równonocy wiosennej. W punkcie tym znajduje się on bowiem co 365 dni, 5 godzin i 48 minut, czyli 365,24 dnia. Kalendarzowe lata trwają zaś 365 lub 366 dni.
Dodawanie dni rozpoczęli już starożytni Rzymianie. To oni zauważyli, że co 4 lata trzeba dodać jeden dzień. W XVI wieku okazało się jednak, że wiosna występuje wcześniej. Co ciekawe, w ustalaniu momentu, kiedy naprawdę zaczyna się wiosna uczestniczył Mikołaj Kopernik. To doprowadziło do reformy kalendarza. Co 100 lat, przy pełnych setkach, wprowadzana jest poprawka. Ale co 400 lat (1600 albo 2000 roku) zapominiamy o poprawkach. I tak w 2000 roku, zapomnieliśmy o poprawce, dzięki czemu pierwszy dzień wiosny przypada obecnie dzień wcześniej.
Jeśli ktoś bardzo jest przywiązany do pierwszego dnia wiosny przypadającego 21 marca, to nic straconego. Wystarczy tylko udać się do wysuniętej na wschód stolicy Japonii, Tokio. Od 2014 do 2023 roku równonoc wiosenna będzie wypadać tam 21 marca przez dwa kolejne lata z czterech (2014, 2015, 2018, 2019 itd.). W latach 2027–2055 stanie się tak już tylko raz na cztery lata. Od 2056 aż do roku 2101, także tam 21 marca zrobi sobie przerwę.
Kiedy astronomiczny początek wiosny znów zrówna się z kalendarzowym? Wtedy, kiedy będzie pełna setka, czyli w 2100 roku. Wtedy znów wprowadzimy kolejną poprawkę i wiosna trafi na swoje miejsce.