Przystanek nauka - portal Uniwesytetu Śląskiego w Katowicach

Przebywający w Egipcie Izraelici* przekształcili hieroglify swoich gospodarzy w wersję 1.0 alfabetu hebrajskego ponad 3800 lat temu, czyli w czasie opisanego w Starym Testamencie pobytu Hebrajczyków w Egipcie. Intencją było uproszczenie w piśmie rozrośniętego systemu hieroglifów i przekształcenie go w system składający się tylko 22 elementów (liter). Taka hipotezę Petrovich przedstawił podczas dorocznego spotkania American Schools of Oriental Research, które odbyło się w listopadzie. – Istnieje powiązanie pomiędzy starożytnymi tekstami Egipcjan a zachowanymi alfabetami – twierdzi naukowiec.

To opinia bardzo kontrowersyjna w środowisku badaczy Biblii i starożytnych cywilizacji. Wielu z nich uważa, że wbrew przekazowi biblijnemu, Izraelici wcale nie mieszkali w Egipcie tak długo, jak widziałby to Petrovich. Biblijne ramy czasowe pobytu Izraelitów w Egipcie są niewiarygodne – przekonują.

W świecie nauki od ponad 150 lat panuje pogląd, że badany przez Petrovicha najstarszy zapis alfabetu, owszem, mógł być oparty o dowolny starożytny język z rodziny semickiej, ale nie wiemy o nich wystarczająco dużo, aby wskazać precyzyjnie jeden z tych języków.

– Identyfikacja poszczególnych znaków  dr. Petrovicha aż prosi się o dowody – uważa badacz Biblii i ekspert w kwestii języków semickich prof. Christopher Rollston z Uniwersytetu Jerzego Waszyngtona. Jego zdaniem nie ma sposobu, by wskazać, który z bardzo licznych języków semickich jest zapisany w tym bardzo starym alfabecie.

Początki kultury piśmienniczej w różnych częściach świata – w tym też alfabet wyryty na egipskich kamiennych płytach – są nieustannie tematem naukowej debaty. Już w latach 20. ubiegłego stulecia wysnuto przypuszczenie, że starożytny język Egipcjan zapisano w języku hebrajskim. Zwolennicy tej hipotezy polegli jednak, bo nie rozszyfrowali wielu liter w alfabecie, powstałe tłumaczenia były zupełnie nieprawdopodobne i oczywiście zostały odrzucone przez środkowe naukowe.

Petrovich mówi, że wielki przełom w jego badaniach nastąpił w styczniu 2012 roku. Podczas badań prowadzonych w Muzeum Egipskim w Kairze natknął się na słowo Hebrajczycy w tekście z 1874 r. p.n.e., a według Księgi Wyjścia Izraelici przebywali w Egipcie 434 lata, między 1876 a 1442 rokiem przed Chrystusem. Następnie kilka zidentyfikowanych już wcześniej liter ze starożytnego alfabetu Petrovich połączył z kilkoma literami rozpoznanymi przez siebie. Uzbrojony w tak prosty alfabet przetłumaczył 18 hebrajskich inskrypcji z trzech płyt. 

W odczytanych w ten sposób fragmentach pojawia się kilka znanych postaci biblijnych. Przeczytać możemy więc o Józefie, synu Izraela sprzedanym przez swoich braci handlarzom niewolników, który staje się jedną z najbardziej wpływowych osób w Egipcie i zaufanym doradcą faraona, o jego egipskiej żonie Asenat oraz o ich synu Manassesie. Mojżesz, przywódca wielkiego exodusu potomków Izraela – jak przekonuje Petrovich – też jest wspomniany.

Jedna z inskrypcji, datowana na rok 1834 p.n.e., została przetłumaczona jako „Wino jest obfitsze od  światła dziennego, od piekarza, od dobrze urodzonego”. Stwierdzenie takie – podejrzewa badacz, prawdopodobnie oznacza, że w tamtym czasie lub na krótko wcześniej, napojów było pod dostatkiem, ale doskwierał brak pożywienia, a Izraelici mieli przybyć do Egiptu w okresie powszechnego głodu, kiedy Egipcjanie przezornie budowali spichlerze.

W najbliższych miesiącach możemy spodziewać się książki, w której dr Petrovich szczegółowo opisze swoje analizy starożytnych inskrypcji.  Badacz zapowiada, że jego publikacja definitywnie dowiedzie, że tylko wczesna wersja języka hebrajska umożliwia odczytanie egipskich inskrypcji.

Opracowano na podstawie artykułu „Oldest alphabet identified as Hebrew” opublikowanego na portalu Science News

________________________________________

* W tekście posługujemy się zamiennie określeniami Izraelici i Hebrajczycy. Hebrajczycy byli ludem semickim wywodzącym się od patriarchy Jakuba, który otrzymał imię Izrael; stąd też sami siebie nazywali Izraelitami – potomkami Izraela. 12 plemion Izraelitów pochodzących od 12 synów Jakuba osiedliło się w starożytnej Palestynie pod koniec II tysiąclecia p.n.e. W południowej Palestynie żyli m.in. potomkowie Judy i to właśnie od jego imienia pochodzi nazwa Żydzi.