Epidemia koronawirusa, która trwała 20 tysięcy lat
Australijscy badacze przedstawili w czasopiśmie „Current Biology” dowody, wyprowadzone z badań genetycznych dużych grup ludzi, które wskazują na to, że określone społeczności wschodniej Azji borykały się z nawracającymi epidemiami wirusów od około 25 tysięcy lat. Epidemia po raz ostatni pojawiła się około 5 tysięcy lat temu i wówczas wygasła.
Badacze odkryli dowody na epidemię koronawirusa we wschodniej Azji około 25 tysięcy lat temu. Epidemia była poważna, dotknęła wiele lokalnych populacji i zniknęła dopiero kilka tysięcy lat temu. Ślady po długo trwającej epidemii znaleziono, analizując genom dużych grup ludzi żyjących współcześnie. Te niezwykłe badania opisano w czasopiśmie „Current Biology”.
– Genom współczesnego człowieka zawiera informacje ewolucyjne, które umożliwiają nam zajrzenie w przeszłość na dziesiątki tysięcy lat. Trochę tak, jak wówczas, gdy studiujemy słoje starego drzewa i możemy się dzięki temu dowiedzieć o jego przeszłości – wyjaśnia Kirill Alexandrov, profesor syntezy biologicznej na australijskim Queensland University of Technology (QUT), współautor prowadzonych badań.
Kod genetyczny człowieka w istocie pozwala na sięganie w daleką przeszłość, ponieważ bardzo wolno zachodzące w nim zmiany oraz bieżące obserwacje dotyczące produkcji określonych białek u badanych społeczności mogą doprowadzić do odpowiedzi, jakie geny były aktywowane w przeszłości u ich wspólnych przodków. Naukowcy z QUT postanowili zbadać, czy mogą wykryć genetyczne ślady dawnych spotkań z koronawirusami. W tym celu skupili się na wariantach genów, o których wiadomo, że kodują tak zwane białka oddziałujące z wirusami (ang. virus interacting proteins – VIP). Te białka bowiem są aktywne wówczas, kiedy wchodzą w interakcję z koronawirusami.
Korzystając z danych programu 1000 Genomes Project, naukowcy przeskanowali genomy 26 różnych populacji z całego świata. W badaniu ustalono obecność markerów genetycznych białek VIP w kilku populacjach Azji wschodniej, których przodkowie zamieszkiwali współczesne tereny Chin, Japonii, Mongolii, Korei Północnej, Korei Południowej i Tajwanu.
Z badań wynika, że pierwsza aktywność VIP nastąpiła około 25 tysięcy lat temu i trwała mniej więcej przez kolejnych 20 tysięcy lat. Wygasła dopiero 3 tysiące lat przed naszą erą (plus minus tysiąc lat). A więc przez cały ten czas różne społeczności, jedna po drugiej, były nękane przez zaraźliwego koronawirusa lub koronawirusy – nie można określić, czy był to jeden, niezwykle wytrzymały patogen, czy kolejne, seryjnie występujące wirusy.
– Nie jesteśmy w stanie określić, czy były to okresowo występujące ale stale utrzymujące się u człowieka mniejsze lub większe epidemie, przypominające współczesne wirusy grypy i przeziębienia, które wracają regularnie jesienią i zimą, czy może znaleźliśmy ślady różnych koronawirusów, które co pięć czy dziesięć lat przenosiły się ze zwierząt na ludzi, tak jak w ostatnich dziesięcioleciach miało to miejsce z SARS, MERS i SARS-CoV-2 – wyjaśnia dr Yassine Souilmi, biolog pracujący w Australian Centre for Ancient DNA na australijskim University of Adelaide, współautor badań.
Na tym etapie badań nie można też zapewnić, że określony ustrój genetyczny, typowy dla tych populacji, jest spowodowany właśnie przez koronawirusa. Bez wątpienia jednak dawne populacje zmagały się z jakimś typem długotrwałej, powtarzającej się i zapewne mocno zaraźliwej infekcji wirusowej.
Prowadzone przez australijskich biologów badania nie są wyłącznie historyczną ciekawostką, dzięki której rozumiemy, że nasze problemy z wirusami nie są w ogóle czymś nowym, a raczej są typowe dla człowieka, który od zarania dziejów prowadził aktywny tryb życia, który wiązał się z kontaktami między społecznościami, a także kontaktami z innymi zwierzętami, od których mógł się zarażać nowymi odmianami wirusów. Badania te mają też jednak wartość dla naszej współczesnej medycyny. Pozwalają bowiem współczesnym naukowcom zrozumieć, w jaki sposób nasze genomy przystosowały się do koronawirusów w przeszłości. Być może uda się też wskazać te warianty genów, które potencjalnie prowadzą do łagodniejszej choroby.
Dalsze badania mogą również pomóc w zidentyfikowaniu wirusów, które stale wracają do naszych społeczeństw, by w rezultacie ułatwić ich wyeliminowanie, bądź przygotować na ich powrót.
Źródło badań: Yassine Souilmi, M. Elise Lauterbur, Ray Tobler et all. An ancient viral epidemic involving host coronavirus interacting genes more than 20,000 years ago in East Asia. Current Biology 2021. Open Access, Published:June 24, 2021, DOI: https://doi.org/10.1016/j.cub.2021.05.067
Opracowano na podstawie artykułu Genome study discovers ancient coronavirus epidemic 25,000 years ago opublikowanego na stronie internetowej https://newatlas.com/.
