8 maja przypada 70. rocznica zakończenia II wojny światowej, największego i najkrwawszego konfliktu w dziejach świata, który toczył się w Europie, Afryce i Azji. Pochłonął ponad 55 milionów osób. Wzięły w nim udział państwa niemal całego Starego Kontynentu, a także USA i Japonia

II wojna światowa, największy konflikt zbrojny w historii świata trwał od 1 września 1939 roku do 2 września 1945 roku (w Europie do 8 maja 1945). Zasięgiem działań wojennych objął prawie całą Europę, wschodnią i południowo-wschodnią Azję, północną Afrykę, część Bliskiego Wschodu i wszystkie oceany. Niektóre epizody wojny rozgrywały się w Arktyce i Ameryce Północnej. 

Za datę rozpoczęcia wojny przyjmuje się 1 września 1939 roku – atak Niemiec na Polskę. 3 września przystąpiły do wojny Wielka Brytania i Francja. 22 czerwca 1941 roku nastąpił atak Niemiec na ZSRR. Dla Amerykanów wojna rozpoczęła się 7 grudnia 1941 roku wraz zjapońskim atakiem na Pearl Harbor.

2 maja 1945 roku wojska sowieckie opanowały Berlin, a w północnych Włoszech kapitulację ogłosiły ostatnie większe oddziały niemieckie. Resztki armii III Rzeszy poddały się w północno-wschodnich Niemczech (4 maja), w południowych Niemczech, Tyrolu i zachodniej Austrii (5 maja). Akt kapitulacji Niemiec na froncie zachodnim został podpisany 7 maja w kwaterze głównej Alianckich Sił Ekspedycyjnych generała  Dwighta D. Eisenhowera we francuskim Reims. Wzięli w nim udział przedstawiciele armii USA i Wspólnoty Brytyjskiej. Na żądanie Stalina późnym wieczorem 8 maja powtórzono podpisanie bezwarunkowej kapitulacji. Miało ono miejsce w kwaterze marszałka Grigorija Żukowa. Przed przedstawicielami trzech mocarstw sojuszniczych – USA, Wielkiej Brytanii i ZSRR – podpisano tym razem kapitulację dla całych Niemiec. Kapitulację ze strony niemieckiej podpisali: głównodowodzący Wehrmachtu feldmarszałek Wilhelm Keitel, dowódca niemieckiej marynarki wojennej (Kriegsmarine) admirał Hans Georg Friedeburg i generał pułkownik lotnictwa (Luftwaffe) Hans Stumpff.

Istotnym skutkiem podpisania kapitulacji w Berlinie, która odbyła się dopiero późnym wieczorem 8 maja był fakt, iż przez następne 44 lata większość świata obchodziła rocznicę zakończenia II wojny światowej 8 maja, a ZSRR i państwa od niego zależne (w tym Polska) 9 maja, ponieważ ceremonia odbyła się po północy według czasu moskiewskiego.

W II wojnie światowej wzięło udział ponad 110 milionów żołnierzy (w okresie największej mobilizacji armia ZSRR liczyła 12,5 miliona, USA 12,3 miliona, III Rzeszy 10,2 miliona, Japonii 10,2 miliona, Wielkiej Brytanii 5,1 miliona, Francji 5 milionów, Chin 5 milionów, Włoch 3,7 miliona). Zginęło lub zaginęło ponad 55 milionów ludzi, a 35 milionów zostało rannych. Łączne wydatki na prowadzenie wojny osiągnęły ponad 1,5 biliona dolarów (USA wydały 387 miliardów, III Rzesza 272 miliardy, ZSRR 192 miliardy, Wielka Brytania 120 miliardów, Włochy 94 miliardy, Japonia 56 miliardów).

Podpisanie aktu kapitulacji 7 maja 1945 roku w kwaterze głównej gen. Dwighta D. Eisenhowera / Fot. AFP
Winston Churchill, Franklin Delano Roosevelt i Józef Stalin na konferencji w Jałcie (1945) / Fot. wikipedia.org
Czerwonoarmiści pod Bramą Brandenburską / Fot. wikipedia.org
Gen. Jodl podpisuje w Reims kapitulację Wehrmachtu / Fot. wikipedia.org
Słowa kluczowe (tagi):