415. rocznica śmierci Giordano Bruno
17 lutego 1600 roku spłonął na stosie na głównym rynku Rzymu – Campo di Fiori Giordano Bruno, filozof włoskiego okresu renesansu i humanista
Giordano Bruno (właśc. Philippo Bruno) urodził się w styczniu 1548 roku w Noli. W 1565 roku Philippo Bruno wstąpił do zakonu dominikanów, przyjmując imię zakonne Giordano. Już będąc w seminarium popadł w konflikt z bezpośrednimi przełożonymi, krytykując podstawowe dogmaty wiary katolickiej. Mimo to przyjął święcenia kapłańskie i został doktorem teologii. Zajmował się filozofią, okultyzmem i mnemotechniką. W lutym 1576 roku po raz pierwszy został oskarżony o herezję (akt oskarżenia przeciwko niemu zawierał blisko 130 punktów) i ekskomunikowany przez inkwizycję rzymską, rozpoczął tułaczkę przez Europę. Wędrował po Włoszech jako prywatny nauczyciel – od Rzymu do Genui, rodzinnego miasta Noli, Savony, Padwy, Bergamo i Ligurii, ucząc gramatyki i astronomii. Następnie podróżował po Europie Zachodniej, uczestnicząc w życiu ówczesnych uniwersytetów. W Genewie pracował jako korektor w drukarni. Wiosną 1579 roku ostatecznie wystąpił z zakonu. W Paryżu Bruno nauczał mnemotechniki króla Henryka III. Król Francji mianował go profesorem Sorbony. W 1583 roku musiał opuścić Paryż. Udał się do Londynu, gdzie na dworze królowej Elżbiety oraz później w Oksfordzie napisał i opublikował 6 dialogów w języku włoskim, w tym słynną satyrę na Kościół zatytułowaną Spacio della Bestia triompante proposto dal Giove affetuato dal consiglio. W Oksfordzie krótko wykładał na uniwersytecie. Podczas kolejnej podróży do Wittenbergi, gdzie przez rok wykładał na uniwersytecie, wystąpił przed ogromną publiką i rzucił oskarżenia pod adresem Stolicy Apostolskiej i Kościoła. Swoją mowę przedstawił jeszcze kilkakrotnie w innych miatach europejskich. Jego bluźniercze wystąpienia odbiły się szerokim echem w całej Europie. Za co ostatecznie 23 maja 1592 został pojmany i stanął przed Trybunałem Inkwizycyjnym.
Bruno postulował, że we Wszechświecie istnieje więcej układów planetarnych niż Układ Słoneczny oraz wiele gwiazd, słońc i planet. Otwarcie skłaniał się również ku heliocentrycznej, kopernikańskiej budowie Wszechświata. Jako filozof był wyznawcą panteizmu, który oznacza utożsamianie Boga z naturą. Potrzebę wolności Bruno przenosił na kwestie religijne. Protestował przeciw pretensjom teologii do panowania nad filozofią i nauką. Podczas procesu Giordano Bruno postawiono zarzut herezji i szerzenia kłamstw. Ponadto kardynał Roberto Bellarmino, jezuita, sformułował bardziej szczegółowe przewinienia filozofa. Wypominał oskarżonemu sprzeczne z Pismem Świętym poglądy o ruchomej Ziemi (co ciekawe, ten sam zarzut, ten sam kardynał wysnuwał potem przeciw Galileuszowi). Innym zarzutem było uznanie Wszechświata za wieczny (co uderzało w opowieść o stworzeniu), a także „szerzenie kłamstw” na temat duszy ludzkiej. Najprawdopodobniej jednak głównym powodem ataku na Giordano Bruno i doprowadzenia do jego tragicznej śmierci były nie tyle jego poglądy, co otwarte krytykowanie kleru, kościelnych instytucji i praktyk. 17 lutego 1600 roku Giordano Bruno spłonął na stosie na głównym rynku Rzymu – Campo di Fiori.
