Jesteś tutaj

Pracoholizm to rodzaj psychicznego uzależnienia, które charakteryzuje się zaburzoną równowagą między pracą, a innymi sferami życia. Szacuje się, że zjawisko to dotyczy 5% populacji, co wskazywałoby, że na chroniczne przepracowanie cierpi co 20. osoba. 12 sierpnia jest poświęcony światowemu uzależnieniu, do którego należy pracoholizm.

Współczesny rynek pracy prowokuje szybkie tempo życia, podejmowanie właściwych decyzji ad hoc oraz spełnianie wymagań obowiązujących w miejscu zatrudnienia. Nadgodziny podejmowane kosztem wolnego czasu pozbawiają człowieka możliwości odpoczynku. Przygodne sytuacje każdy jest w stanie „odrobić” poprzez regenerację przy np. dłuższym śnie w wolny dzień weekendu, jednak wiele osób nie zważa na swój stan zdrowia i lekceważy niepokojące symptomy, jakie wysyła zmęczony organizm.

Z przeprowadzonych w Polsce badań wynika, że pracoholicy żyją w stanie przewlekłego stresu, są uzależnieni od pieniędzy (często żyją ponad stan), a najważniejszy jest dla nich szef i klient. Badania wykazują równiż, że spędzanie w pracy więcej niż 11 godzin dziennie (przy przeciętnym dniu pracy, który wynosi 7–8 godzin) zwiększa się ryzyko wystąpienia choroby serca o 67%, a praca dłuższa niż 52 godziny tygodniowo jest coraz mniej efektywna. Czasami zaangażowanie w pracę może nawet doprowadzić do śmierci. Pierwszy przypadek nagłej śmierci odnotowano w 1969 r. w Japonii u 29-letniego pracownika, który zmarł na zawał serca.

Podatność na pracoholizm tkwi w strukturze potrzeb psychicznych i wiąże się z określonymi cechami osobowości, w tym ze skłonnością do perfekcjonizmu. Można spotkać opinie, że pracoholizm związany jest na przykład z osobowością o tendencjach neurotycznych (rozbieżność między tym, kim jestem a tym, kim chciałbym być), a zaangażowanie w pracę redukuje lęk, podnosi poczucie wartości i poprawia samoocenę. Ryzyko uzależnienia od pracy zwiększa się, kiedy niektóre potrzeby nie zostają zaspokojone, np. w małżeństwie czy w życiu rodzinnym. Wobec braku akceptacji własnej osoby dochodzić może w takich warunkach do poszukiwania innych możliwości zaspokajania tych potrzeb, sprawdzania się i „wykazania się” w inny sposób, czyli poprzez zaangażowanie w pracę zawodową.

Osoba uzależniona od pracy zazwyczaj nie widzi w swoim zachowaniu nic niepokojącego, natomiast dla najbliższej rodziny i przyjaciół rozpoznanie pracoholika nie jest trudne. Typowy pracoholik jest nadmiernie pochłonięty sprawami zawodowymi, nawet po zakończeniu pracy. Dodatkowo osobie uzależnionej od pracy towarzyszą stałe kontrolowanie służbowego telefonu komórkowego czy poczty elektronicznej, problemy ze snem, gorsze samopoczucie w wolne weekendy a lepsze w dni robocze, wykonywanie wszystkich służbowych obowiązków samodzielnie z myślą, że nikt ich lepiej nie wykona, notoryczny brak zadowolenia z efektów swojej pracy, świadoma rezygnacja z urlopu, podejmowanie pracy po godzinach i drobiazgowe podejście.

Termin pracoholizmu został po raz pierwszy użyty w 1968 r. przez Wayne’a Oates’a, który stworzył to pojęcie dla określenia ludzi określających pracę jako największą życiową wartość.

 

Tekst sporządzono na podstawie:

https://cplwowska.pl/pracoholizm-kiedy-praca-staje-sie-uzaleznieniem/

https://www.medicover.pl/o-zdrowiu/pracoholizm-jak-sie-objawia-i-jak-wyleczyc-pracoholizm,6300,n,192

https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/uzaleznienia/72913,pracoholizm

postać z klocków przedstawiająca pracownika biurowego