Służba w policji a zespół stresu pourazowego
Funkcjonariusze policji z uwagi na wykonywany zawód często uczestniczą w wydarzeniach o charakterze potencjalnie traumatogennym. W dłuższej perspektywie może to przyczynić się do rozwoju zespołu stresu pourazowego (ang. post-traumatic stress disorder – PTSD). Naukowcy zbadali związki między PTSD a tradycyjnymi normami męskości i wsparciem społecznym.
Z uwagi na to, że policja w Polsce wciąż jest instytucją wysoce zmaskulinizowaną, presja, by funkcjonariusze postępowali zgodnie z normami męskimi, może być dodatkowo potęgowana przez pełnioną rolę zawodową, jak i uwarunkowania kulturowe – Polska zaliczana jest do kultur męskich. W takim wypadku zinternalizowanie norm męskich może mieć dwojaki wpływ: z jednej strony zabezpiecza przed doświadczanym stresem, z drugiej zaś przyczynia się do jego nasilania.
Tradycyjne przekonania dotyczące męskości mogą zarówno ograniczać repertuar dostępnych strategii radzenia sobie ze stresem, jak i sprzyjać rozwojowi nieadaptacyjnych sposobów radzenia sobie z nim. Przyznawanie się do doświadczania trudności i poszukiwanie pomocy pozostają w sprzeczności z normami męskimi, tym samym funkcjonariusze policji mogą rezygnować z poszukiwania wsparcia z obawy przed tym, że będzie to równoznaczne z poniesieniem porażki.
Naukowcy z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach – Magdalena Sitko-Dominik i Tomasz Jakubowski – przeprowadzili ankietę, w której uczestniczyło 111 policjantów pełniących czynną służbę. Wyniki badań wskazują, że prawie co drugi funkcjonariusz policji spełnia kryteria diagnostyczne zespołu stresu pourazowego. Zaobserwowano, że podporządkowywanie się tradycyjnym normom męskim (dotyczącym wysokiego statusu społecznego i wytrzymałości, z wyłączeniem elementów stereotypowo przypisywanych tradycyjnej roli kobiecej) utrudnia adaptacyjne i skuteczne radzenie sobie ze stresem w obliczu niejednokrotnie traumatogennych wyzwań, jakie niesie za sobą służba w policji.
Funkcjonariusze doświadczający następstw stresu pourazowego w postaci obniżenia dobrostanu psychicznego, jak i fizycznego mogą z tego powodu napotykać na znaczne trudności w pełnieniu służby, co może nawet doprowadzić do jej porzucenia. Kluczowe zdaje się opracowanie planu interwencji terapeutycznych oraz przygotowanie metod terapeutycznych, które nie przyczyniałyby się do nasilenia odczuwania konfliktu roli.
Wyniki badań zostały opublikowane w artykule pt. “Traditional Male Role Norms, Social Support, and Symptoms of Post-traumatic Stress Disorder Among Male Polish Police Officers” w czasopiśmie „Journal of Police and Criminal Psychology”. Artykuł dostępny jest na stronie: https://link.springer.com/article/10.1007/s11896-021-09438-x.
