U źródeł słów
W książce dr. Macieja Maciołka znajdziemy szkice językoznawcze 56 słów, które sam autor nazywa ich „portretami językowymi”.
W tym gronie znalazły się zarówno leksemy stosunkowo nowe i świeże, w polszczyźnie obecne od niedawna (np. selfie), jak i stare, odziedziczone z prasłowiańszczyzny lub nawet z języka praindoeuropejskiego (np. serce), zarówno te modne dzisiaj (np. weekend), jak i te archaiczne (np. ostrów), zarówno rdzennie polskie (np. kobieta), jak i zapożyczenia (np. gramatyka), wyrazy nacechowane emocjonalnie (np. dzidziuś) i z języka oficjalnego (np. ów), nazwy własne (np. Cieszyn) i pospolite (np. piłka nożna). Przy opracowywaniu poszczególnych haseł autor skupił się przede wszystkim na przeobrażeniach formalnych słów (w przypadku pochodzenia obcego – asymilacji leksemów do polskiego systemu gramatycznego, a w przypadku słów rodzimych – oddziaływaniu czynników fonetycznych), a także na zmianach semantycznych (poszerzaniu lub zawężaniu zakresu znaczeniowego, ewolucję nacechowania stylistycznego i emocjonalnego, pojawianie się sensów metaforycznych). Perspektywę historycznojęzykową uzupełniają bardzo często wiadomości na temat poprawności odmiany, zapisu lub wymowy opisywanych słów, a także ich zdolności słowotwórczych i frazeologicznych. W szkicowaniu „portretów” autor wykorzystuje metodę strukturalną (językową i kulturową), którą uzupełnia niekiedy elementami językowego obrazu świata (JOS).
Książka skierowana jest – jak pisze dr Maciołek we wstępie – „zarówno do cudzoziemców uczących się języka polskiego, jak i Polaków wrażliwych na piękno mowy ojczystej – studentów filologii polskiej oraz innych kierunków humanistycznych, a także zwykłych amatorów (czyt. ‘miłośników’) polszczyzny”.
Marcin Maciołek jest doktorem nauk humanistycznych w Katedrze Międzynarodowych Studiów Polskich Uniwersytetu Śląskiego. W latach 2009–2011 był pracownik Instytutu Języka Polskiego UŚ. Do jego zainteresowań badawczych należą zagadnienia dotyczące rozwoju zasobu leksykalnego polszczyzny współczesnej i historycznej, wpływu techniki na rozwój języka, historii i gramatyki historycznej języka polskiego oraz glottodydaktyki polonistycznej.