Nowe sposoby walki z nowotworami
Choć znanych jest wiele metod i leków skutecznych w terapii nowotworów, wciąż jeszcze nie wszystkie ich typy są w pełni uleczalne. Co więcej, znaczna część stosowanych farmaceutyków charakteryzuje się silną toksycznością i wiąże się z dużym prawdopodobieństwem wystąpienia niepożądanych skutków ubocznych podczas chemioterapii. To sprawia, że naukowcy opracowują coraz lepsze, czyli bezpieczniejsze i bardziej skuteczne rozwiązania.
Głównym nurtem badań z dziedziny farmakologii i chemii leków jest dziś projektowanie nowych związków o większej selektywności, które będą w stanie rozpoznawać i unicestwiać komórki nowotworowe, nie szkodząc jednocześnie zdrowym. Dzięki temu nowe leki mają być mniej toksyczne dla organizmu pacjenta. Z tej perspektywy interesujące mogą się okazać związki organiczne mające zdolność chelatowania, a więc wychwytywania określonych jonów metali. W chelatorach, bo o nich mowa, można wyróżnić pewne cechy strukturalne, wśród których najczęściej występują pochodne heterocykliczne, takie jak pochodne pirydyny. Wiadomo o nich, że wykazują silne działanie przeciwnowotworowe. W związku z tym naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach poddali badaniu wybrane związki oparte na układzie terpirydynowym – zwierającym specjalnie połączone trzy układy pirydynowe. W efekcie opracowali sposób otrzymywania pochodnych 2,2′:6′,2”-terpirydyny, wykazali również, że związki te z powodzeniem mogą być wykorzystywane do wytwarzania leków skutecznych zwłaszcza w terapiach nowotworów jelita grubego, płuc, piersi oraz mózgu. Rozwiązanie zostało objęte ochroną patentową.
Autorami wynalazku są chemicy związani z Wydziałem Nauk Ścisłych i Technicznych UŚ: dr inż. Dawid Zych, dr hab. Aneta Słodek, prof. UŚ, prof. dr hab. inż. Stanisław Krompiec, dr Katarzyna Malarz, dr hab. Anna Mrozek-Wilczkiewicz, prof. UŚ oraz prof. dr hab. Robert Musioł.
