Stan i współczesne zmiany systemów lodowcowych południowego Spitsbergenu w świetle badań metodami radarowymi
Książka podejmuje problem zmian zachodzących w obszarach zlodowaconych południowego Spitsbergenu w kontekście współczesnej ewolucji środowiska przyrodniczego.
Celem przedstawionych studiów jest określenie, w jaki sposób systemy lodowcowe reagują na zmieniające się warunki środowiskowe, a zwłaszcza na ocieplenie klimatu. Poprzez przedstawienie stanu poszczególnych elementów środowiska glacjalnego, a także mechanizmów regulujących ich funkcjonowanie przedstawiona jest sieć wzajemnych interakcji zachodzących w systemach lodowcowych. W poszczególnych rozdziałach książki omawiane są kwestie uwarunkowań topograficznych i topoklimatycznych akumulacji śniegu na lodowcach, roli firnu i zasilania wewnętrznego w kształtowaniu bilansu masy lodowców, ewolucji stanu termicznego lodowców, czy wreszcie zmiany w sieci drenażu podlodowcowego po Małej Epoce Lodowej. Praca wykorzystuje w analizie zestaw badań terenowych z lat 2007–2014 wykonywanych na południowym Spitsbergenie pomiędzy fiordami van Keulenfjorden na północy i Hornsund na południu. Główną metodą badawczą szeroko omówioną w książce jest naziemne sondowanie radarowe. Wyniki z kilkuset kilometrów profili georadarowych zostały poddane analizie celem przestudiowania procesów zachodzących pod powierzchnią pokryw lodowych, nieuchwytnych innymi metodami badawczymi.
Książka kierowana jest zarówno do osób studiujących procesy glacjalne i reakcję kompleksów lodowcowych Arktyki na zmiany środowiskowe, specjalistów wykorzystujących metody geofizyczne, a zwłaszcza georadarowe, w obszarach zlodowaconych, a także do pasjonatów obszarów polarnych.
Mariusz Grabiec jest doktorem nauk o Ziemi w Centrum Studiów Polarnych na Wydziale Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego. Wśród jego zainteresowań badawczych znajdują się: studia związane z kriosferą, problemy zwłaszcza związane z glacjologią lodowców Svalbardu i procesami niwalnymi. W badaniach szeroko wykorzystuje metody geofizyczne, a w szczególności naziemne sondowania radarowe. Uczestnik kilkunastu wypraw naukowych na Spitsbergen, prowadził również badania w innych rejonach Arktyki i w Tatrach. Jest autorem i współautorem szeregu prac z zakresu zainteresowań badawczych, publikowanych w renomowanych czasopismach międzynarodowych, w tym w „Journal of Glaciology”, „Annals of Glaciology”, The Cryosphere”, „Geomorphology”.