Jeśli język to jaki?
Dzisiejszym wpisem chciałabym zainaugurować cykl poświęcony podstawowym pytaniom i problemom, z którymi borykamy się, rozpoczynając naukę języka obcego, nieważne, czy ma to być nasz pierwszy czy kolejny już język: jak się go uczyć, gdzie szukać wartościowych treści i jak podejść do nauki strategicznie, by zwiększyć skuteczność naszej pracy.
Nauka języka to ZAWSZE długoterminowe zobowiązanie, dlatego tym ważniejszy jest wybór akurat tego języka, który do nas w jakiś sposób "przemawia" i przez to zmotywuje do pracy. Jak go znaleźć? Można to zrobić np. odpowiadając na poniższe pytania:
1. Czy interesuje mnie kultura, którą dany język reprezentuje?
Aby się o tym przekonać, warto posłuchać muzyki lub obejrzeć filmy z krajów, w których używa się tego języka. Można także zapoznać się z historią i obecną sytuacją społeczno-polityczną owych krajów, bo ucząc się języka obcego, mimowolnie zanurzamy się w konkretnym kontekście cywilizacyjnym. Refleksja nad kulturowym zapleczem języka jest o tyle ważniejsza, o ile dany język jest zróżnicowany (dialekty i różnice kontynentalne). Czy chcę sie uczyć hiszpańskiego europejskiego czy latynoskiego? Angielski amerykański czy brytyjski? Francuski z Francji czy Québecu? Odpowiadając na takie czy podobne pytania, warto wziąć pod uwagę zarówno liczbę osób posługujących się danym językiem, jak i własne, indywidualne preferencje np. plany podróżnicze czy zainteresowanie konnkretną literaturą;
2. Jak bardzo dany język różni się od rodzimego?
Niektóre języki wymagają znacznie więcej wkładu i nauki niż pozostałe. Głównym czynnikiem powodującym trudności w nauce jest odmienność języka obcego od języka ojczystego. Czy nowy język wymaga nauki nowego alfabetu? Czy jego wymowa jest prosta i spójna, podobnie jak we włoskim i hiszpańskim, czy może mniej przewidywalna, jak np.w angielskim? Czy interesujący nas język używa zapisu alfabetycznego, tak jak angielski, rosyjski i arabski, fonetycznego, jak koreański i japoński czy może logograficznego jak chiński? Jaka jest gramatyka? Prosta czy skomplikowana? Czy odmiana czasownika jest skomplikowana, jak we francuskim bądź hiszpańskim? A może posiada bardzo rozwinięty system form grzeczności i formalności, takich jakie znajdziemy w japońskim? Najłatwiej zauważyć różnice między własnym a obcym językiem przeglądając artykuły w Internecie, podręczniki dla początkujących albo stronę, na której znajdziemy opis języków pod kątem ich pisma i wymowy: http://www.omniglot.com/writing/languages.htm.
Oczywiście, łatwość nauki to tylko jedno z kryteriów wyboru. Dla niektórych bowiem uczenie się języka zupełnie odmiennego od ojczystego może być nie lada wyzwaniem i przez to bardzo motywującym intelektualnym zadaniem-zagadką do rozwiązania.
3. Do jakiej rodziny należy język, którego chcemy się uczyć?
Rodzina indoeuropejska obejmuje dużą liczbę języków, od hiszpańskiego po hindi, jej podgrupy obejmują: języki germańskie, romańskie i bałto-słowiańskie (cennym miejscem informacji w tym zakresie jest strona Etnologue: https://www.ethnologue.com). Znajomość językowych struktur rodziny pomaga na kilka sposobów. I tak np. można oszacować podobieństwo języka obcego do języka rodzimego, a jeśli planujesz stać się poliglotą, możesz dzięki takim informacjom zaplanować swoje długoterminowe cele. Jeśli nauczysz się posługiwać hiszpańskim lub portugalskim, znacznie szybciej nauczysz się francuskiego, ponieważ te trzy języki są bliskimi krewnymi, gdyż pochodzą z łaciny.
Nie pozostaje mi zatem nic innego, jak życzyć udanych i owocnych językowo wyborów!
