Naukowcy z NASA odkryli ogromny zbiornik lodu tuż pod powierzchnią Czerwonej Planety. Lód został znaleziony w rejonie marsjańskiej równiny Utopia Planitia znajdującej się w północnej okolicy okołobiegunowej planety. Badacze ocenili, że zbiornik może być wielkości stanu Nowy Meksyk i zawierać tyle wody, ile wypełnia Jezioro Górne położone na granicy Kanady i USA!

Pomiary zbiornika wykonane zostały przez sondę amerykańską Mars Reconnaissance Orbiter (MRO).

Utopia Planitia jest to obszar o średnicy około 3300 kilometrów (na mapie topograficznej wyróżnia się konturem zbliżonym do koła). Depozyt zamrożonej tu wody jest prawdopodobnie bardziej dostępny niż większość lodu na Marsie, gdyż znajduje się na stosunkowo niskiej szerokości geograficznej planety i leży na płaskiej, gładkiej powierzchni, na której mógłby wylądować statek kosmiczny. Instrument badawczy Shallow Radar (SHARAD) znajdujący się na pokładzie amerykańskiej sondy wykazał, że grubość lodu wynosi od 80 do 170 metrów. Oczywiście nie jest to czysty lód. Od 50 do 80 procent masę stanowi woda, reszta natomiast to pyły i różnej wielkości materiał skalny.

Na tej szerokości geograficznej, czyli w połowie drogi od równika do bieguna, zamrożona woda nie powinna zachować się na powierzchni dzisiejszego Marsa. Następuje sublimacja do pary wodnej w delikatnej, suchej atmosferze planety. Złoże Utopia jest jednak osłonięte od atmosfery przez warstwę gleby. Pokrywa ta wynosi od 1 do 10 metrów grubości. Zbiornik ten powstał w wyniku nagromadzenia się opadów śniegu, które skumulowały się w pokrywę lodową zmieszaną z pyłem w takim okresie historii Marsa, gdy oś planety była bardziej nachylona niż dzisiaj.

Obecnie Mars z osiowym nachyleniem wynoszącym 25 stopni gromadzi duże ilości lodu wodnego na biegunach. W cyklach trwających około 120 tysięcy lat, nachylenie waha się prawie dwukrotnie. To na tyle dużo, aby mogło nastąpić ogrzewanie biegunów i przesunięcie lodów do średnich szerokości geograficznych. Modele klimatyczne i wcześniejsze odkrycia wskazują, że lód znajdujący się na średnich szerokościach geograficznych gromadził się z dala od biegunów podczas okresów wysokiego nachylenia osi.

Zbiornik na równinie Utopia jest w całości zamarznięty. Gdyby istniały warstwy stopione – co byłoby istotne dla możliwości życia na Marsie – to fakt ten byłby widoczny na skanach radarowych. Jednak nie można wykluczyć topnienia w różnych warunkach klimatycznych, gdy oś planety jest bardziej nachylona. Nie wiadomo też, czy w zamrożonej wodzie mogły zaistnieć warunki do podtrzymania życia mikrobiologicznego.

Opracowano na podstawie:
Mars Ice Deposit Holds as Much Water as Lake Superior

Utopia Planitia. Zdjęcie wykonane przez instrument High Resolution Imaging Science Experiment (HiRISE) znajdujący się na pokładzie Mars Reconnaissance Orbiter (MRO). Fot. NASA/JPL-Caltech/Univ. of Arizona
Słowa kluczowe (tagi):