Przystanek nauka - portal Uniwesytetu Śląskiego w Katowicach

Wszystkie godziny podano zgodnie z obowiązującym czasem urzędowym (letnim lub zimowym).

Astronomia związana jest z kalendarzem, zatem od niego zaczniemy. Rok 2017 będzie rokiem zwykłym, czyli będzie liczył sobie 365 dni. W rachubie ciągłej dni, stosowanej w astronomii, noszącej nazwę daty juliańskiej, rok 2017 rozpocznie się liczbą JD 2457754,5. 

Dni świąteczne:
01.01. Nowy Rok – niedziela,            
06.01. Trzech Króli – piątek,
16.04. Wielkanoc – niedziela,            
01.05. Święto Pracy – poniedziałek,
03.05. Święto Narodowe 3 Maja – środa,    
04.06. Zielone Świątki – niedziela,
15.06. Boże Ciało – czwartek,            
15.08. Wniebowzięcie NMP – wtorek,
01.11. Wszystkich Świętych – środa,        
11.11. Święto Niepodległości – sobota,
25.12. Boże Narodzenie – poniedziałek.

Początki astronomicznych pór roku:
Wiosna – Słońce wstępuje w znak Barana – 20 marca godz. 11:29,
Lato – Słońce wstępuje w znak Raka – 21 czerwca godz. 06:24,
Jesień – Słońce wstępuje w znak Wagi – 22 września godz. 22:02,
Zima – Słońce wstępuje w znak Koziorożca – 21 grudnia godz. 17:28,

4 stycznia Ziemia znajdowała się w peryhelium (najmniejszej odległości od Słońca – 147,1 mln km), aphelium (największa odległość od Słońca – 152,1 mln km) przypadnie 3 lipca.

Zmiany czasu (na podstawie Dziennika Ustaw z 2016 r. poz. 1833):
- 26 marca wprowadzamy czas letni – wschodnioeuropejski (CWE, CEST),
- 29 października wprowadzamy czas zimowy – środkowoeuropejski (CSE, CET).

Największe w roku zbliżenie Księżyca do Ziemi, na odległość 357 213 km, będzie miało miejsce 26 maja. Do największego oddalenia Księżyca od Ziemi, na odległość 406 609 km, dojdzie 19 grudnia.

Zaćmienia:
- półcieniowe, niezauważalne, zaćmienie Księżyca 11 lutego, 
- obrączkowe zaćmienie Słońca, w Europie niewidoczne, 26 lutego, faza maksymalna o godz. 15:53,
- częściowe zaćmienie Księżyca, u nas widoczne o zmierzchu, 7 sierpnia, faza maksymalna o godz. 20:21,
- całkowite zaćmienia Słońca, w Europie niewidoczne, 21 sierpnia, faza maksymalna o godz. 20:25.

Główne roje meteorów:
- Kwadrantydy – maksimum 3 stycznia, związane z kometą Kozik-Peltier, prędkość 41 km/s,
- Lirydy – maksimum 22 kwietnia, związane z kometą Thatcher, prędkość 49 km/s,
- eta-Akwarydy – maksimum 6 maja, związane z kometą Halley, prędkość 66 km/s,
- Perseidy – maksimum 12 sierpnia, związane z kometą Swift-Tuttle, prędkość 59 km/s,
- Orionidy – maksimum 21 października, związane z kometą Halley, prędkość 66 km/s,
- Leonidy – maksimum 17 listopada, związane z kometą Tempel-Tuttle, prędkość 71 km/s,
- Geminidy – maksimum 14 grudnia, związane z planetoidą Phaeton, prędkość 35 km/s.

Bliskie koniunkcje i maksymalne elongacje planet widocznych gołym okiem:
12 stycznia – Wenus w maksymalnej elongacji wschodniej, 47° od Słońca,
19 stycznia – Merkury w maksymalnej elongacji zachodniej, 24° od Słońca,
1 kwietnia – Merkury w maksymalnej elongacji wschodniej, 19° od Słońca,
18 maja – Merkury w maksymalnej elongacji zachodniej, 24° od Słońca,
3 czerwca – Wenus w maksymalnej elongacji zachodniej, 46° od Słońca,
30 lipca – Merkury w maksymalnej elongacji wschodniej, 27° od Słońca,
12 września – Merkury w maksymalnej elongacji zachodniej, 18° od Słońca,
16/17 września – bliska koniunkcja Merkurego z Marsem, o świcie 0,3° od siebie,
5/6 października – bliska koniunkcja Wenus z Marsem, przed świtem 0,3° od siebie,
13 listopada – bliska koniunkcja Wenus z Jowiszem, o świcie 0,25° od siebie,
24 listopada – Merkury w maksymalnej elongacji wschodniej, 22° od Słońca.

Ponadto:
14 kwietnia: Kometa okresowa 41P/Tuttle-Giacobini-Kresák w peryhelium. Będzie jedną z większych atrakcji nieba w bieżącym roku. Jej okres obiegu to 5,42 lat. Po raz pierwszy odkrył ją 3 maja 1858 roku Horace Parnell Tuttle w Harvard College Observatoty (Massachusetts, USA), ponownego odkrycia 1 czerwca 1907 roku dokonał Michel Giacobini w Observatoire de Nice (Francja) i wreszcie po raz trzeci 24 kwietnia 1951 roku odkrył ją Ľubor Kresák w Obserwatórium Skalneté pleso (Czechosłowacja). Wtedy okazało się, że poprzednie obserwacje dotyczą tej samej komety, stąd nazwa składająca się z trzech członów.

15 września: Zakończenie misji Cassini-Huygens. Start bezzałogowej sondy miał miejsce 15 października 1997 r. jako wspólne przedsięwzięcie trzech agencji kosmicznych: NASA, ESA i włoskiej ASI. W lipcu 2004 roku Cassini stał się pierwszym sztucznym satelitą Saturna, a odłączony od sondy próbnik Huygens w styczniu 2005 roku wylądował na powierzchni Tytana – największego z księżyców Saturna. Zakończenie będzie polegało na wchodzeniu sondy w atmosferę Saturna i przekazywanie informacji o jej składzie, temperaturze, ciśnieniu itd., tak długo aż zostanie z nią utracony kontakt.

Jacek Szczepanik